Η υλοποίηση μίας τέτοιας απόφασης είναι καθαρά πολιτική
Σε σαφή βήματα υλοποίησης των τουρκολιβυκού μνημονίου προχωρά η Άγκυρα, ακόμα και αν δεν τα ομολογεί. Αυτό αποδεικνύει η υπογραφή της νέας συμφωνίας Άγκυρας – Τρίπολης που υπογράφηκε την περασμένη εβδομάδα και αφορά την εκχώρηση αδειών στην τουρκική εταιρεία ΤΡΑΟ για έρευνες σε περιοχές που κατά την Λιβύη της ανήκουν.
Ακόμα και αν αρχικά οι εκτιμήσεις – καθώς και οι δηλώσεις του επικεφαλής της προσωρινής κυβέρνησης της Λιβύης, Ντμπέιμπα – κάνουν λόγο για έρευνες στα χωρικά ύδατα της Λιβύης, η συμφωνία δεν παύει να είναι, τουλάχιστον, μία ηχηρή προειδοποίηση της Άγκυρας στην Αθήνα, για μελλοντική ενεργοποίηση του τουρκολιβυκού μνημονίου του 2019 περί ορισμού θαλασσίων ζωνών Άγκυρας – Τρίπολης.
Το νέο μνημόνιο που αφορά τους υδρογονάνθρακες θα μπορούσε να χαρακτηριστεί, σύμφωνα με πηγές που γνωρίζουν τις εξελίξεις στην Άγκυρα, ως η απάντηση της Τουρκίας στην κίνηση της Ελλάδας, όπως λένε, να μεταφέρει «μέρα -μεσημέρι» άρματα μάχης σε Σάμο και Λέσβο. Και μάλιστα αμερικανικά. Κάτι που για την Τουρκία σημαίνει ότι υπήρχε συνεννόηση.
Η ελληνική απειλή
Ο τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, άλλωστε δηλώνει εδώ και καιρό την πεποίθηση του, ότι πίσω από τις ενέργειες της Ελλάδας βρίσκονται οι ΗΠΑ, δείχνοντας την Ουάσιγκτον ως συνυπεύθυνη για αυτά που η Άγκυρα παρουσιάζει ως «ελληνική παραβατικότητα και απειλή».
Ο Ερντογάν φρόντισε αναφερθεί σε αυτές και τη Δευτέρα μετά τη συνεδρίαση του υπουργικού Συμβουλίου σημειώνοντας ότι η Αθήνα είναι αυτή που προχωρά σε παράνομες και άδικες ενέργειες και αυξάνει την ένταση, τονίζοντας – σύμφωνα με το haberturk.com – ότι το θέμα έχει ήδη τεθεί στο Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας της Τουρκίας.
Στο ίδιο ο πλαίσιο ο τούρκος πρόεδρος φρόντισε να καλέσει την ΕΕ να καλέσει την Αθήνα σε διάλογο και όχι να στηρίζει αυτές τις άδικες και παράνομες ενέργειες.
Ο Ερντογάν αναφέρθηκε στο νέο τουρκολιβυκό μνημόνιο, λέγοντας ότι πρόκειται για μία συμφωνία που αφορά έρευνες εντός της υφαλοκρηπίδας της Λιβύης. Ωστόσο η Τρίπολη δεν έχει οριοθετήσει θαλάσσιες ζώνες με την Ελλάδα και θεωρεί ότι υπάρχει σημαντική διαφορά στις διεκδικήσεις. Με τον Ντμπέιμπα να ξεκαθαρίζει ότι σε αυτό το ζήτημα «δεν πρόκειται να κάνει πίσω».
Προσπάθεια επιβολής ηγεμονίας της Τουρκίας
Η Αθήνα έχει καταγγείλει ήδη την Τουρκία ότι προσπαθεί για μία ακόμα φορά να εκμεταλλευθεί την κατάσταση που επικρατεί στη Λιβύη και να επιβάλει ένα είδος ηγεμονίας της στην περιοχή.
Με το ερώτημα να είναι αν θα μπορούσε η ελληνική πλευρά να χρησιμοποιήσει την επέκταση των χωρικών υδάτων της νότια και ίσως ανατολικά της Κρήτης, για να στείλει το δικό της μήνυμα. Και αν η επέκταση νότια της Κρήτης θα μπορούσε να αφήσει την Άγκυρα αδιάφορη, δεν συμβαίνει το ίδιο και με το ανατολικό κόμματι. Σημαντικό ρόλο στις αντιδράσεις θα παίξει και η Γαύδος, αφού ανάλογα με το πώς θα χρησιμοποιηθεί, μπορεί να ενοχλήσει την Τουρκία.
Η οποία πλέον δεν είναι μόνη της και δεν χρειάζεται να αντιδράσει μόνη της αφού έχει επιλογή να εκφραστεί και μέσω της Τρίπολης…
Το ενδεχόμενο της επέκτασης έχει οπαδούς στο διπλωματικό Σώμα, αλλά και αρνητές, δεδομένου ότι πρόκειται για μία κίνηση με ρίσκο, που ανάλογα πώς θα αποφασιστεί να γίνει μπορεί να ερεθίσει την Άγκυρα, αλλά ενδεχομένως και τους συμμάχους και εταίρους της Ελλάδας.
Τα 12 ναυτικά μίλια
Το ζήτημα της επέκτασης της αιγιαλίτιδας ζώνης στα 12 ναυτικά μίλια νότια και ανατολικά της Κρήτης έχει μπει στο τραπέζι, από Μέγαρο Μαξίμου και ΥΠΕΞ ήδη από την επικύρωση της απόφασης για την επέκταση των 12 ναυτικών μιλίων στο Ιόνιο. Και οι αρμόδιες υπηρεσίες επεξεργάζονται – όπως ανέφεραν ήδη από το 2020 οι αρμόδιες πηγές – το κλείσιμο των κόλπων και τη χάραξη των γραμμών βάσης.
Η υλοποίηση ωστόσο μίας τέτοιας απόφασης είναι καθαρά πολιτική. Καθώς και ο χρόνος που θα αποφασιστεί να γίνει κάτι τέτοιο.
Διπλωμάτες που υποστηρίζουν ότι τα 12 ναυτικά μίλια θα μπορούσαν να είναι ένα διαπραγματευτικό χαρτί – έστω – για την Αθήνα, στην ΕΕ, προκειμένου να ζητήσει την επιβολή κυρώσεων απέναντι στην Τουρκία.
Ωστόσο για κάποιους άλλους δεν είναι τόσο απλό. Αφού μία τέτοια απόφαση, που θα μπορούσε να προκαλέσει την «έκρηξη» της Άγκυρας δίνοντας αφορμή για κινήσεις που θα κλιμακώσουν την ένταση αλά 2020. Και να φέρει αντιδράσεις όπως λένε και από τους συμμάχους και δη τις ΗΠΑ.
Ως εκ τούτου το σχέδιο μάλλον – προς το παρόν τουλάχιστον – χαρακτηρίζεται μάλλον πιο συνετό να παραμείνει για λίγο ακόμα στο συρτάρι του Δένδια, εκτός εάν υπάρξουν παράλληλες εξελίξεις που θα μπορούσαν να το πυροδοτήσουν. Και μέχρι στιγμής δεν διαφαίνονται στον ορίζοντα. Μέχρι να ξεκαθαρίσει λοιπόν η κατάσταση το συγκεκριμένο ζήτημα αναμένεται να μείνει παγωμένο.
Ενώ την ίδια στιγμή κάποιοι άλλοι διπλωματικοί παράγοντες βάζουν το ερώτημα πώς και αν τελικά η ενίσχυση της θέσης της Ελλάδας στο ΝΑΤΟ, αλλά και των δεσμών της με τις ΗΠΑ όσον αφορά στενά τις σχέσεις της με την Τουρκία. Και αν τελικά εφόσον υπάρξει επιθετική κίνηση της Άγκυρας θα υπάρξει άμεση κινητοποίηση επί της ουσίας και των συμμάχων της Αθήνας.
