Στα δημόσια ταμεία έχει καταλήξει, ήδη, το μεγαλύτερο μέρος των προστίμων που επέβαλε το υπουργείο Ανάπτυξης για αισχροκέρδεια ενώ, σύμφωνα με πληροφορίες του ΑΠΕ-ΜΠΕ, νέα ευρήματα από τον έλεγχο για τις τιμές στα βρεφικά γάλατα φαίνεται ότι οδηγούν σε νέα υψηλά πρόστιμα.
Όπως δήλωσε στο ΑΠΕ -ΜΠΕ ο υπουργός Ανάπτυξης Κώστας Σκρέκας, από τα σχεδόν 13,5 εκατ. ευρώ πρόστιμα που επιβλήθηκαν το τελευταίο διάστημα ποσοστό μεγαλύτερο του 50% έχει, ήδη, εισπραχθεί και το υπόλοιπο έχει βεβαιωθεί στην εφορία. Τις αμέσως επόμενες μέρες αναμένεται να δοθούν στη δημοσιότητα τα αναλυτικά στοιχεία.
Ο υπουργός σημειώνει ότι η είσπραξη των προστίμων είναι αδιαμφισβήτητη, ότι οι έλεγχοι είναι καθημερινοί και εξονυχιστικοί σε όλο το εύρος της αγοράς και υπογραμμίζει ότι, εάν χρειαστεί, θα ληφθούν επιπλέον μέτρα, για όποιες κατηγορίες προϊόντων διαπιστωθεί ότι οι τιμές τους στην Ελλάδα είναι αδικαιολόγητα υψηλές.
«Η κυβέρνηση, όπου εντοπίζει δυσλειτουργία, δεν διστάζει να επιβάλει πρόστιμα, και βαριά, ακόμη και σε μεγάλες εταιρείες ή σε πολυεθνικές» δηλώνει.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Ανάπτυξης, οι πρωτοβουλίες των “καλαθιών” και οι μόνιμες μειώσεις τιμών, έχουν αρχίσει να έχουν αποτέλεσμα και εκτιμάται ότι, με τα νέα μέτρα, αναμένονται μειώσεις τιμών μέχρι και 20% ενώ, επί της ουσίας, αποτρέπονται και οι αδικαιολόγητες ανατιμήσεις.
Υπενθυμίζεται ότι, όλο το προηγούμενο διάστημα, υλοποιείται δέσμη μέτρων για την τιθάσευση του πληθωρισμού και για τον έλεγχο της αγοράς από φαινόμενα αθέμιτης κερδοφορίας και παραπλανητικών εκπτώσεων με τα “καλάθια” και με την πρωτοβουλία “μόνιμης μείωσης τιμής”. Στην πρωτοβουλία “μόνιμης μείωσης τιμής” έχουν ενταχθεί 1.300 προϊόντα από 100 προμηθευτές τα οποία έχουν μειωμένες τιμές στα ράφια κατά τουλάχιστον 5% για τους επόμενους έξι μήνες ενώ παραμένει σε ισχύ και το “Καλάθι του Νοικοκυριού” που παρέχει πρόσβαση σε συγκεκριμένες κατηγορίες προϊόντων σε χαμηλότερες τιμές.
Ταυτόχρονα, οι έλεγχοι για την αισχροκέρδεια και τις παραπλανητικές εκπτώσεις συνεχίζονται. Καθ’ όλη τη διάρκεια του 2023 διενεργήθηκαν από τη ΔΙΜΕΑ, συνολικά, 25.267 έλεγχοι και επιβλήθηκαν συνολικά 1.865 πρόστιμα ύψους 13.416.790 ευρώ.
Τα 4 μέτρα
Επειδή όμως, έχει διαπιστωθεί από τους ελεγκτικούς μηχανισμούς ότι σε συγκεκριμένες κατηγορίες προϊόντων παρατηρούνται σημαντικές αποκλίσεις των τιμών στην Ελλάδα σε σχέση με την υπόλοιπη Ευρώπη ξεκίνησε ήδη, σταδιακά, και η εφαρμογή τεσσάρων νέων μέτρων:
- Μειώνονται οι παροχές προς τα σούπερ μάρκετ και, κατά συνέπεια, εξασφαλίζονται χαμηλότερες τιμές για τον καταναλωτή.
Περιορίζονται οι συνολικές εκπτώσεις των προμηθευτών στα σούπερ μάρκετ κατά 30% και μεταφέρεται το όφελος στον καταναλωτή με αντίστοιχη μείωση των τιμών των προϊόντων αυτών στα ράφια. Το μέτρο αυτό θα εφαρμοστεί στις κατηγορίες που σύμφωνα με την Επιτροπή Ανταγωνισμού παρατηρήθηκαν αποκλίσεις. Τα προϊόντα αυτά είναι: απορρυπαντικά, καθαριστικά σπιτιού, οδοντόκρεμες, αφρόλουτρα/σαμπουάν και βρεφικές πάνες.
- Για την αποτροπή αδικαιολόγητων ανατιμήσεων, δεν επιτρέπεται στους προμηθευτές που αυξάνουν τις τιμές των προϊόντων να υλοποιούν προωθητικές ενέργειες για τα προϊόντα που έχουν ανατιμήσει για τρεις μήνες. Αυτό το μέτρο αφορά όλα τα προϊόντα που πωλούνται στα σούπερ μάρκετ. Προφανώς για τους προμηθευτές που διατηρούν σταθερές ή μειώνουν τις τιμές επιτρέπονται κανονικά οι προωθητικές ενέργειες προς όφελος των καταναλωτών.
- Για να διασφαλιστεί η απόλυτη διαφάνεια στην εφοδιαστική αλυσίδα από το χωράφι στο ράφι, υποχρεώνονται οι προμηθευτές να πωλούν τα προϊόντα στο λιανεμπόριο σε “καθαρές” τιμές (net – pricing). Επιτρέπεται μόνο πιστωτικό τιμολόγιο ύψους έως 3% για επιστροφές προϊόντων ή φύρας. Το μέτρο αφορά νωπά φρούτα, λαχανικά και κρέατα.
- Επιβλήθηκε πλαφόν στο μικτό περιθώριο κέρδους των εταιρειών που εισάγουν, παράγουν και διακινούν το βρεφικό γάλα στην Ελλάδα. Το πλαφόν ορίζεται ως το άθροισμα του λειτουργικού κόστους της εταιρείας για τη συγκεκριμένη κατηγορία προϊόντων και εμπορικού κέρδους 7%.
Υπενθυμίζεται ότι η έρευνα στις δυο από τις τέσσερις εταιρείες βρεφικού γάλακτος έχει ολοκληρωθεί ενώ συνεχίζεται για τις άλλες δυο και σύμφωνα με τις πληροφορίες του ΑΠΕ-ΜΠΕ υπάρχουν ευρήματα τα για τα οποία αναμένεται να ανακοινωθεί βαρύ πρόστιμο.
Γενικότερα, εκτιμάται ότι θα απαιτηθεί ένα διάστημα προσαρμογής της αγοράς, αλλά επικρατεί η άποψη ότι και οι νέες πρωτοβουλίες της κυβέρνησης θα υιοθετηθούν χωρίς προβλήματα και το νέο καθεστώς προσφορών θα λειτουργήσει προς όφελος του καταναλωτή πιέζοντας τις τιμές να πάμε χαμηλότερα.
Η αντίδραση της αγοράς για τις ρυθμιστικές αναπροσαρμογές χαρακτηρίζεται ήπια από παράγοντες της επιχειρηματικότητας καθώς, όπως σχολιάζουν, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου δεν “έπιασε στον ύπνο” λιανέμπορους και προμηθευτές. Αντίθετα, υπήρξε εξαντλητικός διάλογος για το νέο πλαίσιο που ανακοινώθηκε και, μάλιστα, όπως έχει δηλώσει ο γενικός διευθυντής της Ενωσης Σούπερ Μάρκετ Ελλάδας, Απόστολος Πεταλάς, «ό,τι είναι καλό για τον καταναλωτή και αυξάνει την αγοραστική του δύναμη είναι καλό και για τα σούπερ μάρκετ, διότι αυξάνει τη ζήτηση».
