Τι είναι και πώς λειτουργεί το καινοτόμο αυτό σύστημα, το οποίο συνδυάζει τη χρήση καμερών, αισθητήρων και αλγορίθμων τεχνητής νοημοσύνης.
Οι ειδικές κάμερες
Η ιδιαίτερη αυτή νέα τεχνολογία χρησιμοποιεί 12 ειδικές κάμερες παρακολούθησης που είναι τοποθετημένες κάτω από την οροφή του σταδίου για να παρακολουθούν την μπάλα και έως και 29 σημεία δεδομένων κάθε παίκτη, 50 φορές ανά δευτερόλεπτο, υπολογίζοντας την ακριβή τους θέση στον αγωνιστικό χώρο.
Τα 29 σημεία δεδομένων που συλλέγονται περιλαμβάνουν όλα τα άκρα που είναι σημαντικά για τη λήψη αποφάσεων σε πιθανές περιπτώσεις οφσάιντ.
Ο αισθητήρας στην μπάλα
Οι επίσημες μπάλες των αγώνων περιλαμβάνουν ένα επιπλέον ζωτικό στοιχείο για την ανίχνευση δύσκολων περιστατικών οφσάιντ, καθώς ένας αισθητήρας αδρανειακής μονάδας μέτρησης (IMU) θα τοποθετηθεί στο εσωτερικό της μπάλας.
Αυτός ο αισθητήρας, τοποθετημένος στο κέντρο της μπάλας, στέλνει δεδομένα της μπάλας στην αίθουσα λειτουργίας βίντεο 500 φορές το δευτερόλεπτο, επιτρέποντας την πολύ ακριβή ανίχνευση του σημείου του λακτίσματος.
Ο ρόλος της τεχνητής νοημοσύνης
Αντλώντας τα δεδομένα από τις θέσεις των άκρων των παικτών και της τοποθεσίας της μπάλας, ο αλγόριθμος τα επεξεργάζεται συνδυάζοντάς τα για να προσδιορίσει αν τη στιγμή που η μπάλα παίζεται, ο επιτιθέμενος παίκτης βρίσκεται πιο μπροστά από τον προτελευταίο αμυνόμενο.
Τα δεδομένα αυτά παρέχονται άμεσα μέσω αυτοματοποιημένης ειδοποίησης στους διαιτητές που βρίσκονται στην αίθουσα του VAR.
Εκείνοι πριν ενημερώσουν τον διαιτητή του αγώνα επικυρώνουν την προτεινόμενη απόφαση ελέγχοντας χειροκίνητα το αυτόματα επιλεγμένο σημείο εκτέλεσης του λακτίσματος και την αυτόματα δημιουργηθείσα γραμμή οφσάιντ.
Η γραμμή αυτή δημιουργείται με βάση τις υπολογισμένες θέσεις των άκρων των παικτών.
Η τεχνητή νοημοσύνη λοιπόν επιλέγει την κατάλληλη στιγμή που πρέπει να μπουν οι γραμμές στη φάση.
Η διαδικασία αυτή γίνεται μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα, γεγονός που σημαίνει πως οι αποφάσεις μπορούν να λαμβάνονται ταχύτερα και με μεγαλύτερη ακρίβεια.
Η τρισδιάστατη απεικόνιση
Αφού η απόφαση επιβεβαιωθεί από τον διαιτητή στον αγωνιστικό χώρο, τα ίδια ακριβώς σημεία δεδομένων θέσης που χρησιμοποιήθηκαν για τη λήψη της απόφασης δημιουργούνται σε μια τρισδιάστατη απεικόνιση που περιγράφει με ακρίβεια τη θέση των άκρων των παικτών τη στιγμή που παίχτηκε η μπάλα.
Αυτή η τρισδιάστατη απεικόνιση, η οποία θα δείχνει πάντα τις καλύτερες δυνατές προοπτικές για μια κατάσταση οφσάιντ, θα προβάλλεται στη συνέχεια στις γιγαντοοθόνες του σταδίου και θα διατίθεται επίσης στους συνεργάτες μετάδοσης για να ενημερώνει όλους τους θεατές με τον πιο ξεκάθαρο δυνατό τρόπο.
Ο διαχωρισμός των ρόλων
Άρα, με πιο απλά λόγια, η τεχνητή νοημοσύνη παρέχει τα δεδομένα της φάσης: τις θέσεις των παικτών και της μπάλας, τη χρονική στιγμή που πρέπει να ελεγχθεί η φάση και την τρισδιάστατη απεικόνιση αυτής.
Από εκεί και πέρα, οι διαιτητές που βρίσκονται στο VAR ερμηνεύουν αν η θέση οφσάιντ είχε επίδραση στο παιχνίδι ή αν υπάρχει άλλη συνθήκη που πρέπει να ληφθεί υπόψη (όπως ενεργή συμμετοχή στη φάση).
Σε παγκόσμιο επίπεδο, ένας έλεγχος οφσάιντ από το VAR διαρκεί κατά μέσο όρο 70 δευτερόλεπτα, σύμφωνα με τη FIFA.
Αντί λοιπόν η διαιτητική ομάδα να επιλέγει χειροκίνητα το σωστό σημείο λακτίσματος της μπάλας και να σχεδιάζει τη γραμμή του οφσάιντ, απλώς επικυρώνει την προτεινόμενη απόφαση ελέγχοντας οπτικά το αυτόματα επιλεγμένο σημείο λακτίσματος και την αυτόματα δημιουργημένη γραμμή οφσάιντ, η οποία βασίζεται στις υπολογισμένες θέσεις των άκρων των παικτών.
Το ντεμπούτο στο Κατάρ
Το σύστημα του ημιαυτόματου οφσάιντ χρησιμοποιήθηκε επιτυχώς στο Παγκόσμιο Κύπελλο του Κατάρ το 2022 και έχει αρχίσει να εφαρμόζεται σε κορυφαία πρωταθλήματα και διοργανώσεις.
Νωρίτερα, η νέα αυτή τεχνολογία είχε δοκιμαστεί με επιτυχία σε πολυάριθμες δοκιμαστικές διοργανώσεις αλλά και τουρνουά της FIFA όπως το FIFA Arab Cup το 2021 και το Παγκόσμιο Κύπελλο Συλλόγων το 2021.
