Υπάρχει μεγάλη μερίδα ανθρώπων που δραστηριοποιούνται στην μεσαία και μεγάλη επιχειρηματικότητα που αναφέρει και νιώθει ότι ο ΦΠΑ είναι άδικος φόρος, όπως υπάρχουν έγκριτοι οικονομοτεχνικοί που αναφέρουν ότι είναι πολύ υψηλός ο συντελεστής.
Του Βασίλη Αγιαννίτη
Το κράτος έχει ως μόνιμο αφήγημα ότι δεν δύναται να μειωθεί ο ΦΠΑ γιατί θα χαθούν σημαντικά έσοδα. Ο Κώστας Χατζηδάκης αναφέρει ότι υπάρχει δημοσιονομικό περιθώριο αλλά δεν προτίθεται να μειώσει τον ΦΠΑ γιατί θα βοηθούσε την κατανάλωση!
Τελικά τι θα γίνει;
Με το σκεπτικό του Χατζηδάκη, εφόσον επαληθευτεί σ’ ένα σενάριο μείωσης, η αύξηση της κατανάλωσης θα αύξανε το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου, αφού καταναλώνουμε σε συντριπτικό ποσοστό εισαγόμενα προϊόντα. Επίσης, η μείωση του ΦΠΑ θα φαινόταν αρχικά στις τιμές αλλά στην συνέχεια, λόγο της κερδοσκοπικής μας συνήθειας, οι επιχειρήσεις θα επανέφεραν τις τιμές και το δημόσιο θα είχε απώλεια εσόδων χωρίς λόγο. Έχει μια λογική βάση το επιχείρημα του Υπουργού αλλά δεν έχει σωστή δημοσιονομική οπτική.
Για να υπάρξει ουσιαστικό αποτέλεσμα θα χρειαστεί μια μεγάλη μείωση του ΦΠΑ, εκτιμώ τρεις ή τέσσερις μονάδες αν και οι δύο μονάδες είναι πιο ρεαλιστική προσέγγιση για το κράτος. Αν πήγαινε στο 22% ή στο 20%, εκτιμά κάποιος ότι θα άλλαζαν οι καταναλωτικές μας συνήθειες; Αντιλαμβανόμαστε ότι στο 20% παραμένει υψηλός συντελεστής κι έτσι παραμένει η πεποίθηση ότι το κράτος μας κλέβει. Συνεπώς, οποιαδήποτε μικρή μείωση του ΦΠΑ δεν μπορεί να είναι αποδοτική, το πιθανότερο είναι να έχει αρνητικά αποτελέσματα, μιας και οι περισσότεροι δεν θα την μετέφεραν στους καταναλωτές.
Η λανθασμένη δημοσιονομική οπτική του Υπουργού είναι πως όταν αναφέρει ότι “δεν μειώνουμε τον ΦΠΑ γιατί θα αυξηθεί η κατανάλωση”, δεν αντιλαμβάνεται ότι κανείς δεν θέλει αύξηση της κατανάλωσης αλλά αύξηση των επενδύσεων! Το εισόδημα χωρίζεται σε κατανάλωση και επένδυση και το βασικό πρόβλημα της Ελλάδας δεν είναι ότι η κατανάλωση τρώει τα λεφτά των επενδύσεων…
Το πρόβλημά μας είναι ότι οι Έλληνες δεν επενδύουν τα χρήματά τους διότι δεν εμπιστεύονται το κράτος. Ατελείωτη γραφειοκρατία, ασαφές και αυτοαναιρούμενο νομοθετικό μείγμα και κανονισμών και συναρμοδιότητες των υπηρεσιών καθιστούν το κράτος δυσλειτουργικό ως προς τις επενδύσεις.
Η μείωση των φορολογικών επιβαρύνσεων στις επιχειρήσεις περιορίζει σημαντικά τη διάθεση για φοροδιαφυγή, ειδικά αν οι ποινές για τη φοροδιαφυγή αυστηροποιούνται. Αν ο φόρος είναι μικρότερος και τα πρόστιμα μεγαλύτερα, περισσότεροι επιχειρηματίες θα προτιμούν να τον πληρώνουν και η φοροδιαφυγή θα περιορίζεται. Έχουμε θεσπίσει ένα σύστημα προστίμων που είναι σχεδόν αδύνατο να αποπληρωθούν.
Μπορεί λοιπόν να είναι λογική η επιφύλαξη του υπουργού Οικονομικών που δεν θέλει να μειώσει τον ΦΠΑ, αλλά δεν σχετίζεται με την αποφυγή των επενδύσεων.
Πρέπει να λέμε αλήθειες χωρίς σκοπιμότητα και κόστος. Αν τα δούμε όλα μαζί, εύκολα διαπιστώνουμε ότι όλοι έχουμε ένα κοινό πρόβλημα: την προβληματική δημόσια διοίκηση.
