Η πιο άφθονη χημική ουσία στο Σύμπαν, το υδρογόνο, είναι το ελαφρύτερο χημικό στοιχείο του περιοδικού πίνακα και δεν μπορεί να βρεθεί ελεύθερη στη φύση. Ωστόσο, διάφορα νέα ευρήματα έχουν δείξει ότι κάτω από την επιφάνεια της Γης μπορούν να υπάρχουν οι κατάλληλες συνθήκες για να βρεθεί στην πιο καθαρή της μορφή.
Ο λόγος για το υδρογόνο που έχει αναφερθεί από πολλούς ως η ανανεώσιμη ενέργεια του μέλλοντος. Μάλιστα, υπάρχουν πολλές εξελίξεις και έρευνες πάνω σε αυτό το θέμα που αναφέρουν ότι μπορεί να μετατραπεί σε ένα βιώσιμο καύσιμο.
Το υδρογόνο στην καθαρή του μορφή είναι ένα εξαιρετικά πτητικό χημικό στοιχείο και εξαιτίας αυτού, τείνει να συνδυάζεται με άλλα στοιχεία στη φύση, καθιστώντας δύσκολη την «απομόνωσή» του σε καθαρή μορφή.
Το συναντάμε στην ατμόσφαιρα της Γης σε συνδυασμό με άλλα στοιχεία, όπως το οξυγόνο για να σχηματίσει νερό ή με τον άνθρακα να δημιουργήσει υδρογονοάνθρακες, όπως το φυσικό αέριο και το πετρέλαιο.
Αυτό όπως είναι ευκόλως κατανοητό, κάνει το υδρογόνο φορέα και όχι πηγή ενέργειας. Έχει δηλαδή την ικανότητα να αποθηκεύει ενέργεια και να την εκλύει αργότερα, αλλά όχι να την παράγει με καθαρό τρόπο.
Μόλις το υδρογόνο παραχθεί και αποθηκευτεί ως αέριο ή υγρό, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή ενέργειας. Για παράδειγμα, μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε κυψέλες καυσίμων για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας ή σε διαδικασία καύσης για την παραγωγή θερμότητας.
Επιπλέον, το υδρογόνο μπορεί να παραχθεί από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, όπως η ηλιακή ή η αιολική ενέργεια, μέσω ηλεκτρόλυσης. Αυτό σημαίνει ότι το υδρογόνο μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως μέσο αποθήκευσης και μεταφοράς ανανεώσιμης ενέργειας, καθιστώντας το ως έναν σημαντικό ενεργειακό φορέα στη μετάβαση σε μια καθαρότερη και πιο βιώσιμη οικονομία.
Ωστόσο, η ηλεκτρόλυση είναι μία δαπανηρή και πολύπλοκη μέθοδος παραγωγής, επομένως επί του παρόντος η παραγωγή υδρογόνου είναι αδύνατη σε τόσο μεγάλη εμπορική κλίμακα για να καλύψει την ζήτηση της αγοράς.
Για αυτούς και άλλους λόγους, οι επιστήμονες έχουν επικεντρωθεί στην αναζήτηση καθαρού υδρογόνου στη Γη. Και η αλήθεια είναι ότι υπάρχει, αλλά με αποχρώσεις. Και αυτό γιατί όπως προαναφέραμε, το υδρογόνο «συνδέεται» πάντα με άλλα στοιχεία.
Τα τελευταία χρόνια όμως, έχουν εντοπιστεί διαρροές φυσικού υδρογόνου σε ορισμένα μέρη του πλανήτη, οι οποίες οδηγούν σε υπόγεια κοιτάσματα αυτού του αερίου με καθαρότητα έως και 98%.
Αυτό επιβεβαιώνεται από άρθρα όπως αυτό που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Science ή την ανακάλυψη που έκανε η Petroma το 2018. Αυτό οδήγησε διάφορες εταιρείες να αναζητήσουν κοιτάσματα καθαρού υδρογόνου, όπως είναι η περίπτωση της Helios Aragon στα Πυρηναία όρη. Και εντοπίστηκαν σε σημεία που δεν υπάρχει παρουσία οξυγόνου ή άλλων στοιχείων ικανών να ενωθούν με το υδρογόνο.
Για χρόνια, η ευρέως διαδεδομένη άποψη ήταν ότι τα κοιτάσματα καθαρού υδρογόνου είναι εξαιρετικά σπάνια. Τα πρόσφατα ευρήματα όμως έδειξαν ότι οι κρατώνες της Γης είναι σημαντικοί παραγωγοί αυτού του αέριου.
Οι κρατώνες αποτελούν μερικά από τα παλαιότερα πετρώματα της Γης και υπάρχουν ένας ή και περισσότεροι σε κάθε ήπειρο. Σε αυτούς παράγεται διαρκώς αέριο υδρογόνο, καθώς το νερό αλληλεπιδρά με τα μεταλλεύματα σιδήρου σε υψηλή πίεση και θερμοκρασία.
Πρόσφατα όμως, μια μελέτη επιβεβαίωσε ότι το πηγάδι Bourakebougou στο Μάλι διαθέτει ένα τεράστιο πεδίο υδρογόνου, σε τουλάχιστον πέντε φυσικές δεξαμενές που περιέχουν καθαρό υδρογόνο που καλύπτουν εκτιμώμενη περιοχή με διάμετρο άνω των 8 χιλιομέτρων.
Μάλιστα, οι προβλέψεις λένε ότι το συγκεκριμένο πηγάδι στο Μάλι της Αφρικής έχει τη δυνατότητα να παράγει αέριο υδρογόνο με τιμή 0,46 ευρώ/κιλό.
Πριν αρχίσουμε όμως να ονειρευόμαστε ένα πολλά υποσχόμενο μέλλον χάρη στο υδρογόνο, θα πρέπει να σκεφτούμε ότι υπάρχουν πολλά ζητήματα που πρέπει να επιλυθούν προτού γίνει αυτό το μέλλον πραγματικότητα.
Για παράδειγμα, θα πρέπει να βρεθούν τα αποθέματα καθαρού υδρογόνου στη Γη, αν είναι εκμεταλλεύσιμα και ποια είναι η ποιότητά του. Επιπλέον, είναι απαραίτητο να προσδιοριστεί εάν τα κοιτάσματα αερίου υδρογόνου είναι ανανεώσιμα ή όπως τα ορυκτά καύσιμα, είναι πεπερασμένα.
Σε κάθε περίπτωση, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τα φυσικά κοιτάσματα υδρογόνου που εντοπίζονται είναι σπουδαία νέα για τον ενεργειακό τομέα και ανοίγει την πόρτα σε ένα νέο σενάριο που μπορεί να αλλάξει εντελώς το τοπίο των μετακίνησεων.
