Το παλιό αυτό ποντιακό τραγουδάκι φαίνεται ότι γίνεται όλο και πιο επίκαιρο με την πολλαπλή κρίση που περνάμε στην Ελλάδα, ιδίως την ενεργειακή. Εκφράζει τις στερήσεις και τις δυσκολίες των Ποντίων και γενικά των ανθρώπων της εποχής εκείνης
«Βαχ Λεμόναμ, βαχ Λεμόναμ, ντο θα φτάμε τον χειμώναν. Δίχως ξύλα, δίχως λάδι, δίχως αγκαλιά το βράδι».
Γράφει ο Θόδωρος Δημητριάδης
Ο τιτάνας Προμηθέας της αρχαίος ελληνικής μυθολογίας ήταν ένας μεγάλος αναρχικός, από τους πρώτους αναρχικούς. Έφερε με την φωτιά μεγάλη βοήθεια στους ανθρώπους. Μεγάλη η «αμαρτία» του: Πρόσβαλε την κοσμική τάξη, αφού –αθάνατος ο ίδιος– παίρνει το μέρος των θνητών.
Βέβαια μετά την ανακάλυψη της φωτιάς έχουν περάσει χιλιάδες χρόνια, και ιδιαίτερα στην εποχή μας έχουν βρεθεί πολλοί τρόποι να χρησιμοποιούμε την φωτιά στην καθημερινότητά μας, να φωτίζουμε τις νύχτες μας, να ετοιμάζουμε το φαγητό μας, να πλενόμαστε, να ζεσταινόμαστε.
Η φωτιά μας σήμερα παράγεται ως γνωστόν από ηλεκτρισμό, αέριο, πετρέλαιο και καύση ξύλων. Μόνο που κάποια πράγματα που θεωρούσαμε δεδομένα ανακαλύψαμε ξαφνικά και έκπληκτοι ότι δεν είναι δεδομένα. Η ενεργειακή κρίση ήρθε στο σπίτι μας και τώρα ψάχνουμε όλοι μας τρόπους να τα βολέψουμε.
Εμείς εδώ στην Ελλάδα είμαστε πιο τυχεροί γιατί λόγω της Οικονομικής Κρίσης που περάσαμε, σκληραγωγηθήκαμε.
Οι περισσότερες πολυκατοικίες είναι κάποια χρόνια που δεν ανάβουν τα καλοριφέρ, οι ένοικοι αρνούνται να πληρώσουν το πετρέλαιο, βέβαια πλήρωναν αρκετά ακριβά το ρεύμα των κλιματιστικών θέρμανσης και αερόθερμων, μόνο που το ρεύμα στις μέρες μας έγινε απλησίαστο, το πετρέλαιο ασύμφορο, το αέριο που βάλαμε εμείς οι υπόλοιποι ακόμα πιο απλησίαστο, ίσως γίνει και δυσεύρετο, και τώρα τελευταία οι κινέζικες ηλεκτρικές κουβέρτες έχουν μεγάλη ζήτηση.
Πριν από χρόνια οι γονείς και οι παππούδες μας ζεσταίνονταν με ξυλόσομπες και μαγκάλια, σε σπίτια που έμπαζαν από παντού, κάτι που δεν τούς πτοούσε, γιατί δεν είχαν παραστάσεις από κάτι καλύτερο. Υπήρχαν οι δυσκολίες αλλά αυτοί ήταν οι δύσκολοι τότε δικοί τους χειμώνες. Έψηναν και τίποτα κάστανα στην σόμπα, κανένα κυδώνι, οι μασίνες ήταν μεγάλη βοήθεια στην νοικοκυρά στο μαγείρεμα όπως και ο φούρνος των ξύλων – τα οποία προμηθεύονταν από τα Πιέρια πηγαίνοντας εκεί στο δάσος με τα κάρα και κόβοντας οι ίδιοι τα ξύλα με το τσεκούρι. Και τα σπίτια τους ήταν διώροφα. Στο ισόγειο ήταν τα ζώα και με την θερμοκρασία του σώματος τους έσπαζαν κάπως το κρύο και θέρμαιναν τους ενοίκους που έμεναν από πάνω, στον πρώτο όροφο.
Σήμερα όμως που μάθαμε αλλιώς τι γίνεται; Λέτε να επανέλθουμε στο κάρβουνο που το είχαν οι κυβερνήσεις κατατάξει στο πυρ το εξώτερο επειδή «ρυπαίνει το περιβάλλον»;
Βέβαια, οι Ευρωπαίοι που είχαν μάθει στην πολυτέλεια της ζέστης και γενικά σε πολλές πολυτέλειες μάλλον θα την έχουν πιο δύσκολα. Αυτοί ανάβουν τα καλοριφέρ τέλη Αυγούστου, αρχές Σεπτεμβρίου. Τώρα θα πρέπει να ζοριστούν κι αυτοί.
Ας ευχηθούμε ο χειμώνας μας να είναι ήπιος και ηλιόλουστος, παρά τις αντίθετες προβλέψεις.
