«Ολα δείχνουν έτοιμα για το ξέσπασμα νέων κρίσεων στα Δυτικά Βαλκάνια. Η ανεπάρκεια της Ευρωπαϊκής Ενωσης, η έλλειψη προσοχής των ΗΠΑ και οι αυξανόμενες τοπικές εντάσεις έχουν συνδυαστεί για να κάνουν την εθνικιστική κυβέρνηση της Σερβίας πιο ισχυρή στην κλιμάκωση των περιφερειακών διεκδικήσεών της», γράφει ο αναλυτής Γιάνους Μπουγκάσκι, ανώτερος συνεργάτης του ιδρύματος «Jamestown» της Ουάσιγκτον
(Στην εικόνα του istraga.ba, επάνω, ο σερβοβόσνιος ηγέτης Μίλοραντ Ντόντικ ως πιόνι του υπουργού Εξωτερικών της Ρωσίας Σεργκέι Λαβρόφ στη γεωπολιτική σκακιέρα).
Πολλές ευκαιρίες για τη Μόσχα
Οι ανεπίλυτες διαφορές προσφέρουν επίσης πολλές ευκαιρίες για τη Μόσχα, παρόλο που χάνει τον πόλεμο στην Ουκρανία. Το Κρεμλίνο θεωρεί τα Βαλκάνια ως στρατηγικό πλεονέκτημα όπου μπορεί να υπονομεύσει τον ρόλο των δυτικών θεσμών, υποστηρίζοντας ότι το ΝΑΤΟ απέτυχε να προσφέρει σταθερότητα.
Βασικός σύμμαχος του Πούτιν στην περιοχή είναι ο Αλεξάνταρ Βούτσιτς, με τον οποίο ο ρώσος πρόεδρος έχει συμβιωτική σχέση. Η Μόσχα υποστηρίζει το Βελιγράδι για την οικοδόμηση του «Σερβικού Κόσμου», σύμφωνα με τον οποίο όλοι οι Σέρβοι πρέπει να ζουν σ’ ένα διευρυμένο σερβικό κράτος.
Σε αντάλλαγμα, η Σερβία επιτρέπει στη Ρωσία να αυξήσει την επιρροή της στην περιοχή μέσω ενεργειακών συμφωνιών, διείσδυσης πληροφοριών, στρατιωτικής συνεργασίας και παραπληροφόρησης.
Πρόσφατα, το Βελιγράδι υπέγραψε άλλη μια συμφωνία προμήθειας φυσικού αερίου από τη ρωσική Gazprom και συνεχίζει να επιτρέπει στα προπαγανδιστικά τηλεοπτικά κανάλια RT και Sputnik του Κρεμλίνου να προβάλλονται, παρά την πανευρωπαϊκή απαγόρευσή τους.
Ως υπουργός του Μιλόσεβιτς
Η πρόσφατη επίσκεψη του υπουργού Εσωτερικών Αλεξάνταρ Βουλίν στη Μόσχα έδειξε την αποφασιστικότητα του Βελιγραδίου να υποστηρίξει τον ρωσικό ιμπεριαλισμό, με αντάλλαγμα τη βοήθεια του Κρεμλίνου για τον περιορισμό της προόδου στο θέμα του Κοσσυφοπεδίου.
Ενώ τα σερβικά ΜΜΕ εξαπολύουν συνεχή εκστρατεία παραπληροφόρησης κατά του Κοσσυφοπεδίου, ο Βούτσιτς ανακυκλώνει δικαιολογίες που οδήγησαν σε πόλεμο και γενοκτονία τη δεκαετία του 1990, όταν υπηρετούσε ως υπουργός Πληροφοριών του Μιλόσεβιτς. Η αντίληψη ότι οι Σέρβοι διώκονται στο Κοσσυφοπέδιο αντικατοπτρίζει επίσης τις βασικές αξιώσεις της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας.
Ορισμένες συμφωνίες, όπως η πρόσφατη για την ελεύθερη κυκλοφορία, ενδέχεται να επιτευχθούν ακόμη και σε συνομιλίες, με τη μεσολάβηση της ΕΕ, μεταξύ Βελιγραδίου και Πρίστινα, αλλά χωρίς προθεσμία για τη διακρατική αναγνώριση οι διαπραγματεύσεις θα συνεχιστούν επ’ αόριστον.
Ο Βούτσιτς και ο Πούτιν παίζουν το χαρτί του Κοσσυφοπεδίου για να συσπειρώσουν τους εθνικιστές και να προκαλέσουν διαμάχες.
Στενή συνεργασία με Ντόντικ
Το Βελιγράδι και η Μόσχα έχουν υπολογίσει ότι η τροφοδοσία της σύγκρουσης στο βόρειο Κοσσυφοπέδιο θα αποσπάσει την προσοχή των δυτικών αξιωματούχων και ο φόβος μιας έκρηξης βίας θα τους εμποδίσει να λάβουν σκληρές αποφάσεις σχετικά με την αμοιβαία αναγνώριση.
Επίσης, η Μόσχα έχει στενή συνεργασία με τον επικεφαλής της σερβικής οντότητας στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, Μίλοραντ Ντόντικ, ο οποίος έχει δηλώσει ανοιχτά τη φιλοδοξία του να αποσπαστεί και να συγκροτήσει ένα άλλο σερβικό κράτος. Η Μόσχα του προσφέρει οικονομική, στρατιωτική και προπαγανδιστική βοήθεια με διάφορες μορφές.
Οι ημιτελείς κυρώσεις από την ΕΕ δεν πτόησαν τον Ντόντικ, ενώ οι φιλοδοξίες των κροατών εθνικιστών να δημιουργήσουν μια τρίτη εθνική οντότητα στη Βοσνία έχουν ανοίξει τον δρόμο σε αυτόν και τους προστάτες του στη Μόσχα.
Παραδόξως, οι κινήσεις για την υπονόμευση της ακεραιότητας της Βοσνίας υποβοηθήθηκαν από το Γραφείο του Υπατου Εκπροσώπου (OHR), οι αξιωματούχοι του οποίου προφανώς αδυνατούν να κατανοήσουν ότι η εδραίωση εθνοτικών φέουδων στη Βοσνία μέσω εκλογών είναι συνταγή για ένοπλη σύγκρουση.
Αποσταθεροποιείται το Μαυροβούνιο
Το Μαυροβούνιο αποσταθεροποιείται επίσης από μια επίθεση στους ανεξάρτητους θεσμούς του από σερβικά εθνικιστικά κόμματα που συνδέονται στενά με το καθεστώς στη Ρωσία.
Αυτή η επίθεση περιλαμβάνει πρόσφατα αιτήματα για σερβική αυτονομία σε ορισμένους δήμους του νότου. Δυστυχώς, η εμπιστοσύνη των δυτικών κυβερνήσεων, ότι οι ένθερμοι ακτιβιστές κατά της διαφθοράς θα προωθούσαν αποτελεσματικούς ηγέτες στην κυβέρνηση, έχει εξασθενίσει.
Η κυβέρνηση του Αμπάζοβιτς αποδείχθηκε βραχύβια, καθώς ήταν πρόθυμη να υπονομεύσει την κυριαρχία του Μαυροβουνίου, υπογράφοντας συμφωνίες με τη Σερβική Ορθόδοξη Εκκλησία, μια οργάνωση που δεν αναγνωρίζει το κράτος του Μαυροβουνίου.
Επιπλέον, οι ισχυρισμοί ότι η κυβέρνηση καταπολεμούσε τη διαφθορά έχασαν την αξιοπιστία τους, καθώς οι στενότεροι σύμμαχοί της ήταν κόμματα και θρησκευτικοί ηγέτες διεφθαρμένοι από τη Μόσχα.
Και η Αλβανία μπορεί να παρασυρθεί
Η Αλβανία μπορεί επίσης να παρασυρθεί σε μια περιφερειακή σύγκρουση μέσω της ρωσικής υπονόμευσης. Η διείσδυση σε αλβανική στρατιωτική εγκατάσταση και η επίθεση σε τρεις στρατιώτες, πρόσφατα, αποτελεί πρόκληση, ξεκάθαρα, για να αναστατώσει τη χώρα και να προκαλέσει περισσότερα προβλήματα στο ΝΑΤΟ.
Η επίθεση στη (στρατιωτική) βάση είχε σκοπό να υποκινήσει τη σύγκρουση μεταξύ της κυβέρνησης και της αντιπολίτευσης και να αποσπάσει την προσοχή από τις αλυτρωτικές εκστρατείες της Σερβίας.
Η υποστήριξη των Τιράνων στην πρωτοβουλία Ανοιχτά Βαλκάνια, ένα γεωστρατηγικό έργο που έχει σχεδιαστεί για να αυξήσει την περιφερειακή επιρροή της Σερβίας και την οικονομική διείσδυση της Μόσχας, δεν θα παράσχει στην Αλβανία ασυλία έναντι των συγκρούσεων.
Οι ισχυρισμοί ορισμένων ηγετών της ΕΕ για «στρατηγική αυτονομία» της Ευρώπης ακούγονται παράλογοι, αν σκεφτεί κανείς ότι δεν μπορούν να εγγυηθούν την ασφάλεια σε μια περιοχή που θέλει να ενταχθεί στην Ε.Ε.
Η Ευρωπαϊκή Ενωση έχει καθυστερήσει τις ενταξιακές συνομιλίες με τη Βόρεια Μακεδονία και την Αλβανία, ενώ η ένταξη της Βοσνίας και του Κοσσυφοπεδίου είναι μια μακρινή προοπτική.
Η υπονόμευση της Βόρειας Μακεδονίας
Η σταθερότητα της Βόρειας Μακεδονίας έχει υπονομευθεί από τη Βουλγαρία, μέλους της ΕΕ, της οποίας η κυβέρνηση παραμένει βυθισμένη σε δύσκολες ιστορικές διαμάχες, βοηθώντας άθελά της τη Μόσχα να αποστεθεροποιήσει την περιοχή.
Η ΕΕ κατευνάζει τον Βούτσιτς, αντί να σταματήσει οποιαδήποτε προενταξιακή χρηματοδότηση στη Σερβία εάν η κυβέρνησή του δεν σεβαστεί τη συναίνεση της ΕΕ για την επιβολή κυρώσεων στη Μόσχα μετά την εισβολή της στην Ουκρανία.
Η κυβέρνηση Μπάιντεν, από την άλλη, επιτρέπει στη Ρωσία να διεισδύσει στην περιοχή αποδεχόμενη τις δηλώσεις Βούτσιτς ότι δεν θέλει να αποξενώσει τους υποστηρικτές του επιβάλλοντας κυρώσεις στη Ρωσία.
Αξίζει να θυμηθούμε πώς η Ουάσιγκτον εξαπατήθηκε για πρώτη φορά από τον Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς, ο οποίος ισχυρίστηκε ότι ήταν ο εγγυητής της ειρήνης και της ακεραιότητας της Γιουγκοσλαβίας στις αρχές της δεκαετίας του 1990. Η ώρα της ισορροπίας έχει τελειώσει: η Σερβία είναι είτε ευρωπαϊκό κράτος είτε ευθυγραμμισμένο με τον ρωσικό ιμπεριαλισμό που επιδιώκει να καταστρέψει τους δυτικούς θεσμούς.
Θα αναγκαστούν να σβήσουν πολλές φωτιές
Προκειμένου να αποφευχθούν νέες συγκρούσεις, οι στόχοι των επιθετικών πολιτικών της Σερβίας πρέπει ν’ αντιμετωπιστούν πλήρως.
Τόσο η Βοσνία όσο και το Κοσσυφοπέδιο χρειάζονται μια πορεία προς την ένταξη στο ΝΑΤΟ και οι φιλοδυτικές δυνάμεις στο Μαυροβούνιο μεγαλύτερη υποστήριξη προκειμένου να παραγκωνίσουν τους φιλομοσχοβίτες εθνικιστές.
Εάν δεν αναπτύξουν ένα σαφές σχέδιο για την εγγύηση της περιφερειακής ασφάλειας, για τον αφοπλισμό των εμπρηστών, η Ουάσιγκτον και οι Βρυξέλλες μπορεί να αναγκαστούν να σβήσουν πολλές φωτιές.
Πηγή: istraga.ba
