Πολλοί αναλυτές έχουν αναφέρει ότι μετά το τέλος του πολέμου στην Ουκρανία είναι δυνατή η δίωξη του Βλαντίμιρ Πούτιν για εγκλήματα πολέμου. Οι λόγοι είναι σίγουρα πολλοί, όμως την περίπτωση βαραίνουν ακόμα περισσότερο και οι συνεχείς ρωσικοί βομβαρδισμοί στο Κίεβο με βόμβες και καμικάζι.
Το 2022 ήταν η χρονιά που μετά από πολλά γεγονότα, ο Πούτιν πήρε την απόφαση να διεξάγει τον πόλεμο στην Ουκρανία με την κάλυψη που του παρέχει ο όρος «ειδική στρατιωτική επιχείρηση». Οι βομβαρδισμοί, οι νεκροί και οι υλικές ζημιές που έχει προκαλέσει η Ρωσία έχουν συνθέσει το κατάλληλο πλέγμα στοιχείων για να διώξει κανείς τον Πούτιν στο αρμόδιο δικαστήριο.
Το 2023 όλα αυτά θα συνεχίσουν, όπως φάνηκε και την ημέρα της Πρωτοχρονιάς. Ακόμη, το γεγονός ότι δεν υπάρχει κανένα παράθυρο ειρήνης ενισχύει ακόμα περισσότερο την παραπομπή του Πούτιν για αδικήματα πολέμου.
«Εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας»
Ο Sir Geoffrey Nice ανέφερε στο BBC πως ο Πούτιν είναι ένοχος για επιθέσεις σε πολιτικούς στόχους κατά την διάρκεια του πολέμου. Μάλιστα, δήλωσε έκπληκτος που εισαγγελείς και πολιτικοί δεν το διατύπωσαν αυτό πολύ πιο ελεύθερα και ανοιχτά. Από την άλλη, η Ρωσία αρνείται ότι διέπραξε εγκλήματα πολέμου.
Μιλώντας στο πρόγραμμα Broadcasting House του Radio 4, ο Sir Geoffrey περιέγραψε τις ενέργειες της Μόσχας κατά τη διάρκεια της εισβολής ως «εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας» – καθώς δέχονταν επιθέσεις εναντίον αμάχων. Τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας θεωρούνται από τα πιο σοβαρά αδικήματα σύμφωνα με τους λεγόμενους «κανόνες» του πολέμου. Αυτοί οι νόμοι απαγορεύουν τις επιθέσεις σε αμάχους – ή υποδομές ζωτικής σημασίας για την επιβίωσή τους – και ορίζονται σε διεθνείς συνθήκες όπως οι Συμβάσεις της Γενεύης.
Για παράδειγμα, οι επαναλαμβανόμενες επιθέσεις της Ρωσίας στο ουκρανικό ενεργειακό δίκτυο κατά τη διάρκεια του χειμώνα έχουν περιγραφεί ως εγκλήματα πολέμου λόγω της ζημίας που προκλήθηκε στους αμάχους. Η Ρωσία επιμένει ότι πλήττει μόνο στρατιωτικούς στόχους.
Τα στρατεύματα της Μόσχας έχουν κατηγορηθεί από τη διεθνή κοινότητα για χιλιάδες καταχρήσεις από την πλήρη εισβολή τους στη γειτονική χώρα τον περασμένο Φεβρουάριο. Ο γενικός εισαγγελέας στο Κίεβο λέει ότι μέχρι στιγμής έχουν καταγραφεί περισσότερα από 62.000 εγκλήματα πολέμου, συμπεριλαμβανομένων των θανάτων περισσότερων από 450 παιδιών.
Η περίπτωση του Μιλόσεβιτς και ο ρόλος του Geoffrey
Ο Sir Geoffrey έγινε γνωστός από την συνεργασία του με το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για την Πρώην Γιουγκοσλαβία μεταξύ 1998 και 2006. Εκείνος είχε ηγηθεί της υπόθεσης, κατά του πρώην Σέρβου ηγέτη Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς, ο οποίος δικάστηκε στη Χάγη το 2002 για εγκλήματα πολέμου που διαπράχθηκαν στην Κροατία, τη Βοσνία και το Κοσσυφοπέδιο.
Ο κ. Μιλόσεβιτς – κάποτε γνωστός ως ο «χασάπης των Βαλκανίων» – πέθανε στη φυλακή πριν από την ολοκλήρωση της δίκης. Σχολιάζοντας τον πόλεμο στην Ουκρανία, ο Sir Geoffrey είπε ότι η υπόθεση «δεν θα μπορούσε να είναι πιο ξεκάθαρη» εναντίον του κ. Πούτιν και δεν υπήρχε «καμία αμφιβολία» για μια αλυσίδα διοίκησης που οδηγεί στον άνδρα στο Κρεμλίνο. Αυτό σήμαινε ότι το «πιο σημαντικό πράγμα» ήταν να δικάσει τον ίδιο τον Ρώσο ηγέτη, αντί για χαμηλόβαθμους στρατιώτες, είπε στο Broadcasting House.
Οι εικασίες του Geoffrey για την «απροθυμία» εκδίκασης του Πούτιν
Οποιαδήποτε δίκη «θα μπορούσε να γίνει αύριο το πρωί, σε ό,τι με αφορά» και θα πρέπει να διεξαχθεί από Ουκρανούς στην ουκρανική γλώσσα. Ο ίδιος ο Πούτιν δεν θα χρειαστεί να είναι παρών, είπε. Ο Sir Geoffrey έκανε εικασίες για έναν πιθανό λόγο για τον οποίο ο Ρώσος ηγέτης δεν είχε αντιμετωπίσει σκληρότερα μέτρα μέχρι στιγμής – υποδηλώνοντας ότι θα μπορούσε να υπάρξει μια κίνηση για την απαλλαγή του από τη δίωξη ως μέρος μιας ειρηνευτικής συμφωνίας. Είπε ότι το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ΔΠΔ) – το οποίο έχει δικαιοδοσία για την Ουκρανία – «δεν έχει κάνει ακόμη μια δήλωση σχετικά με την ευθύνη του Πούτιν για αυτό το έγκλημα».
Ο Sir Geoffrey είπε ότι αυτή η «απροθυμία» έθεσε το ερώτημα εάν υπήρχε κάποιο είδος «πολιτικού πλεονεκτήματος» για να μην κατηγορηθεί ο πρόεδρος. Ωστόσο, είπε ότι η ιδέα οποιασδήποτε ειρηνευτικής διευθέτησης που απέτρεπε τη δίκη του κ. Πούτιν είναι μια «αποκρουστική προοπτική» που θα ήταν «μια πλήρης άρνηση δικαιοσύνης στον λαό της Ουκρανίας».
Σε απάντηση, το ΔΠΔ απέρριψε οποιονδήποτε ισχυρισμό περί «πίεσης ή επιρροής» στον εισαγγελέα, Καρίμ Καν, να καθυστερήσει οποιαδήποτε έρευνα. Ο κ. Khan «είχε καταγραφεί επανειλημμένα… για να αποδείξει ότι η λογοδοσία είναι επιτακτική ανάγκη που πρέπει να επιτευχθεί», ανέφερε μια δήλωση του ΔΠΔ. Πρόσθεσε ότι ο εισαγγελέας εργαζόταν επί τόπου στην Ουκρανία για τη συλλογή αποδεικτικών στοιχείων για εγκλήματα πολέμου – και εντάλματα σύλληψης θα εκδοθούν όταν συγκεντρωθούν αρκετές αποδείξεις.
