Φεβρουάριος και Νοέμβριος 1973. Για πρώτη φορά στην Ελλάδα η Νομική σχολή Αθηνών και το Πολυτεχνείο τελούν υπό κατάληψη. Οι φοιτητές ενωμένοι και αποφασισμένοι προβαίνουν σε μια «καινοτόμα» για την εποχή πράξη. Και από τότε αυτή η καινοτομία μετατράπηκε σε τάση – μόδα που μέχρι και σήμερα κυριαρχεί στα φοιτητικά δρώμενα. Είναι όμως ο καταλληλότερος δρόμος για να διεκδικήσουν τα δικαιώματα τους ή μήπως αποτελεί ένα παρωχημένο κατάλοιπο του παρελθόντος που συντηρείται στη φοιτητική ζωή;
Κωνσταντίνος Λάλλας
Φεβρουάριος και Νοέμβριος 1973. Για πρώτη φορά στην Ελλάδα η Νομική σχολή Αθηνών και το Πολυτεχνείο τελούν υπό κατάληψη. Οι φοιτητές ενωμένοι και αποφασισμένοι προβαίνουν σε μια «καινοτόμα» για την εποχή πράξη. Και από τότε αυτή η καινοτομία μετατράπηκε σε τάση – μόδα που μέχρι και σήμερα κυριαρχεί στα φοιτητικά δρώμενα. Είναι όμως ο καταλληλότερος δρόμος για να διεκδικήσουν τα δικαιώματα τους ή μήπως αποτελεί ένα παρωχημένο κατάλοιπο του παρελθόντος που συντηρείται στη φοιτητική ζωή;
Ορισματικά, η λέξη κατάληψη δηλώνει την ενέργεια διαμαρτυρίας με την οποία καταλαμβάνεται ένα μέρος (κτήριο ή χώρος) παρανόμως για να εκφραστεί η δυσαρέσκεια μιας ομάδας για κάποιο θέμα. Για κάποιους συνιστούσε στο παρελθόν και συνεχίζεται να θεωρείται μέχρι και σήμερα ως μοναδικό μέσο επίλυσης των προβλημάτων. Αυτή η στάση είναι απόλυτα δικαιολογημένη, αφού οι φοιτητές κατάφεραν να δείξουν την εναντίωση τους στους κυβερνώντες παρεμβαίνοντας σε θέματα που αφορούν την παιδεία ενώ παράλληλα αξίωναν αποτελεσματικά ένα καλύτερο μέλλον για το ελληνικό πανεπιστήμιο. Έτσι, οι καταλήψεις συνεχίστηκαν και ανήχθησαν σε πανάκεια που σε κάθε δύσκολη στιγμή «έλυνε» τα χέρια των φοιτητών.
Με την πάροδο του χρόνου όμως, και με μια ψυχραιμότερη ματιά στα γεγονότα που εκτυλίσσονταν στη διάρκεια των καταλήψεων μέχρι την δεκαετία του 1990 ή ακόμα και σήμερα αρχίζει να επικρατεί μια νέα προσέγγιση στο ζήτημα. Παράνομες πράξεις, που στα πλαίσια μιας κατάληψης θεωρούνται σύννομες, ασυδοσία, βανδαλισμοί εντός και εκτός πανεπιστημίου συνθέτουν ένα μαύρο σκηνικό. Επιπλέον, υποκινούμενες τις περισσότερες φορές από μειοψηφικές ομάδες με συγκεκριμένες σκοπιμότητες και αποτελώντας έδαφος ανάπτυξης επιθετικής συμπεριφοράς και διατάραξης της τάξης αλλοιώνεται το νόημα τους και μετατρέπονται σε κέντρα ανομίας.
Έτσι, υπονομεύεται το άσυλο ιδεών (και όχι άσυλο παρανομίας) που υπάρχει και είναι αναγκαίο στην πανεπιστημιακή κοινότητα και παρεμποδίζεται κάθε προσπάθεια των φοιτητών για βελτίωση της ακαδημαϊκής τους ζωής αφού στην πλειονότητα των περιπτώσεων, εκτός βέβαια ελαχίστων εξαιρέσεων, δεν ανευρίσκονται λύσεις στα προβλήματά τους.
Φτάνουμε λοιπόν μπροστά σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι σαν φοιτητές: θα συνεχίσουμε να υπηρετούμε μια τάση του παρελθόντος, που όπως δείχνουν και τα γεγονότα, μόνο προβλήματα προσθέτει στη ζωή μας ή θα εστιάσουμε σε πιο αποτελεσματικά μέσα δράσης; Δεν είναι δυνατόν να απουσιάζει σήμερα ο διάλογος, η ψύχραιμη και συναινετική προσέγγιση στα θέματα που μας αφορούν. Είναι ανεπίτρεπτο να αφήσουμε τις σχολές μας στα χέρια ελαχίστων αντί να σκύψουμε πάνω από τα προβλήματα που ταλανίζουν το πανεπιστήμιο μας και αφουγκραζόμενοι και τις απαιτήσεις της κοινωνίας να επιδιώξουμε την γόνιμη επίλυση τους. Η δύναμη του φοιτητή είναι η γνώση και οι ιδέες του και αυτά προέρχονται αποκλειστικά από την απρόσκοπτη μαθησιακή διαδικασία και τις ανοιχτές σχολές. Είναι χρέος μας να διασφαλίσουμε την εύρυθμη λειτουργία του πανεπιστημίου και να εκσυγχρονίσουμε τις μεθόδους δράσης μας.
Λάλλας Κωνσταντίνος
Υπεύθυνος Δ.Α.Π-Ν.Δ.Φ.Κ Ιατρικής Α.Π.Θ.
