Βεβαίως, ως προς τα πολύτιμα μέταλλα, το ενδιαφέρον υπήρχε βασικά από χρυσοθήρες της εποχής. Για τους αρχαίους όμως θησαυρούς υπάρχει ένα συγκεκριμένο ιστορικό υπόβαθρο και επομένως ήταν και πολύ έντονο το ενδιαφέρον για έρευνες όχι μόνο από αρχαιολόγους αλλά και από ξένους και Έλληνες παράνομους ερευνητές.
Όπως είναι γνωστό, ο Μέγας Αλέξανδρος ενώ βρισκόταν στα βάθη της Ασίας, «με αφορμή την κατάχρηση του θησαυροφυλακίου του από τον θησαυροφύλακά του, τον Άρπαλο, κατασκεύασε στη γη της Μακεδονίας τέσσερα μυστικά θησαυροφυλάκια καθώς και ένα πρότυπο μουσείο τέχνης, επιστημών και τεχνολογικών θησαυρών, με εκθέματα από όλο τον κόσμο που κατέκτησε». (Ιωάννη Προκόπη, «Το θησαυροφυλάκιο με το σκήπτρο του Μ. Αλεξάνδρου», 2022, σελ. 9). Το εν λόγω βιβλίο ασχολείται μόνο με τις έρευνες που έχουν γίνει στο ένα από αυτά τα θησαυροφυλάκια.
Κατά το τέλος του 19ου αιώνα και στις αρχές του 20ου αιώνα, δημοσιογράφοι ελληνικών εφημερίδων αλλά και απλοί πολίτες ασχολήθηκαν, για πολύ καιρό, με την ιστορία ενός ερευνητή, του Κασβίνσκυ, καθώς και με το μυστικό θησαυροφυλάκιο του Μ. Αλεξάνδρου και με το σκήπτρο των Βαβυλωνίων, που Χαλδαίοι ιερείς δώρισαν στον Μ. Αλέξανδρο. Αυτό φέρεται να βρίσκεται ακόμη θαμμένο στη μακεδονική γη, περιμένοντας τους αρχαιολόγους να το φέρουν ξανά στο φως.
Με αφορμή τις λαϊκές αναφορές γύρω από το μυστικό θησαυροφυλάκιο και το σκήπτρο του Μ. Αλεξάνδρου, ο Ιωάννης Προκόπης, αντιστράτηγος ε.α., αφιέρωσε πολλές εκατοντάδες ώρες για να βρει ιστορικά στοιχεία αλλά και για να γράψει αυτό το βιβλίο. Στόχος του, να προσφέρει στο κοινό, με έναν εξαιρετικό τρόπο, ένα σπουδαίο ανάγνωσμα γύρω από πτυχές που αφορούν το πρόσωπο και το έργο του Μακεδόνα στρατηλάτη, του Μ. Αλεξάνδρου. Επιπλέον δε, «να αναδειχθεί η αρχαία ιστορία αυτού του τόπου και να αγαπήσει ο αναγνώστης την αρχαία γραμματεία» (σελ. 514).
Σ’ αυτή τη συγγραφή, ιστορικά στοιχεία πλέκονται, με έναν ξεχωριστό τρόπο, με μετέπειτα λαϊκές δοξασίες και μύθους που αφορούν το πού είναι θαμμένα το θησαυροφυλάκιο και το σκήπτρο του Μ. Αλεξάνδρου. Ωστόσο, είναι έτσι καλογραμμένο αυτό το βιβλίο που οι αναγνώστες του πολύ εύκολα διακρίνουν την ιστορική πραγματικότητα της ζωής και του έργου του Μ. Αλεξάνδρου από τη λαϊκή μυθοπλασία. Δηλαδή, όπως ακριβώς μπορούν να διακρίνουν λ.χ. την ιστορική στιγμή του γόρδιου δεσμού που έκοψε εύκολα ο ευφυής νεαρός Βασιλιάς, από τη γοργόνα των λαϊκών μύθων και θρύλων.
Σήμερα, ξανά εποχή πολέμων και ανακατατάξεων στην περιοχή που ιδιαίτερα έδρασε ο Μ. Αλέξανδρος, δηλαδή στο Ισραήλ και στην Παλαιστίνη, στη Συρία και στον Λίβανο, στο Ιράκ, το Ιράν, την Αρμενία, το Αζερμπαϊτζάν, το Αφγανιστάν, το Πακιστάν, διαβάζοντας ο αναγνώστης αυτό το βιβλίο μπορεί να πάρει και μια ιστορική γεύση γύρω από μια γεωγραφική περιοχή που πάντοτε αποτελούσε χώρος συγκρούσεων και επεκτατικών πολέμων.
Ανδρέας Κατσιάπης-Γαλανός,
Δημοσιογράφος.