Παραγραφή χρεών στη 10ετία και 24 δόσεις για ασφαλιστικές οφειλές θα προβλέπει το υπό κατάρτιση νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας το οποίο θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση εντός του Αυγούστου, προκειμένου τον επόμενο μήνα να ψηφιστεί από τη Βουλή.
Οι προωθούμενες ρυθμίσεις αφορούν την υιοθέτηση ίδιου καθεστώτος ρύθμισης ασφαλιστικών οφειλών με αυτό που ισχύει σήμερα για τις οφειλές στην Εφορία, με την πάγια ρύθμιση ασφαλιστικών οφειλών από 12 δόσεις που είναι σήμερα να διαμορφώνεται σε 24, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις θα φτάνει και τις 48 και την παραγραφή οφειλών προς το Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών εφόσον έχει παρέλθει 10ετία και όχι 20ετία που ισχύει σήμερα. Οι δύο βασικές διατάξεις του νομοσχεδίου θα προβλέπουν τα εξής:
Αύξηση δόσεων πάγιας ρύθμισης. Μέχρι σήμερα οι οφειλέτες στον e-ΕΦΚΑ είχαν τη δυνατότητα να ρυθμίσουν τις ληξιπρόθεσμες ασφαλιστικές εισφορές σε έως 12 δόσεις. Με τη διάταξη που προωθείται οι δόσεις θα διπλασιαστούν σε 24, εφαρμόζοντας το ίδιο καθεστώς που ισχύει για τις οφειλές στην Εφορία.
Εκτός από τις 24 δόσεις θα προβλέπονται και 48 δόσεις μόνο στην περίπτωση που η οφειλή καταλογίστηκε από τη διοίκηση μετά από καταγγελία η επιτόπιο έλεγχο. Η νέα πάγια ρύθμιση οφειλών προς τα ταμεία θα δώσει ανάσα σε περίπου 200.000 οφειλέτες του ΕΦΚΑ-ΚΕΑΟ με «φρέσκα» χρέη.
Η ρύθμιση είναι έντοκη και το επιτόκιο κυμαίνεται από 4,95% αν οι δόσεις δεν ξεπερνούν τις 12 και φτάνει ακόμη και στο 5,95% αν οι δόσεις φτάνουν έως τις 24. Αυτό ισχύει για να έχουν κίνητρο οι οφειλέτες να πληρώνουν το χρέος σε όσο το δυνατόν μικρότερο αριθμό δόσεων.
Ο διπλασιασμός των δόσεων θα ωφελήσει:
α) 96.837 οφειλέτες, οι οποίοι, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΚΕΑΟ στο τέλος Ιουνίου 2022 ήταν ενταγμένοι στις 12 δόσεις, καθώς θα τους μειώσει το ποσό της μηνιαίας δόσης, και
β) περίπου 90.000 οι οποίοι έχασαν την πάγια ρύθμιση των 12 δόσεων στο πρώτο εξάμηνο του 2022.
Νέα διάταξη θα ρυθμίζει οριζόντια και αναδρομικά το ζήτημα της παραγραφής ασφαλιστικών οφειλών στη 10ετία. Μελετάται στην παραγραφή να εντάσσονται οφειλές που δεν έχουν βεβαιωθεί εγκαίρως από το αρμόδιο ασφαλιστικό Ταμείο εντός 10ετίας ή/και δεν έχουν ασκηθεί εγκαίρως διακοπτικά της παραγραφής μέτρα, όπως είναι τα αναγκαστικά μέτρα είσπραξης (πλειστηριασμοί κ.λπ.).
Βασικό ζητούμενο είναι να έχει παρέλθει 10ετία πριν από τη βεβαίωση της οφειλής ή στη συνέχεια μέχρι την ενεργοποίηση των αναγκαστικών μέτρων. Η νέα ρύθμιση θα αφορά την περίοδο 2006 – 2012.
Η σχετική παρέμβαση έρχεται σε συνέχεια απόφασης της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ) που έκρινε πως ο κανόνας της 20ετούς παραγραφής αξιώσεων του e-ΕΦΚΑ κατά ασφαλισμένων και εργοδοτών για τη μη καταβολή ασφαλιστικών εισφορών που έθετε ο νόμος Κατρούγκαλου είναι αντισυνταγματικός.
Ποιους αφορά
Στο υπουργείο Εργασίας εκτιμούν ότι η όλη διαδικασία αφορά οφειλές ύψους περίπου 250 εκατ. ευρώ, ένα σημαντικό μέρος των οποίων θα παραγραφεί. Επισημαίνουν δε ότι δεν πρόκειται για οφειλές που δημιουργήθηκαν πρόσφατα, καθώς πλέον ο καταλογισμός των οφειλών στα περισσότερα πρώην Ταμεία που εντάχθηκαν στον ΕΦΚΑ γίνεται μέσα σε λίγους μήνες από τη δημιουργία τους και σε καμία περίπτωση δεν ξεπερνούν τη 10ετία. Και ξεκαθαρίζουν ότι ακόμη και για τους μη μισθωτούς δεν θα χαθεί ασφαλιστικός χρόνος, εφόσον πληρωθούν οι οφειλές.
Η νομοθετική διάταξη ανοίγει τον δρόμο της συνταξιοδότησης σε χιλιάδες ελεύθερους επαγγελματίες και απασχολουμένους που λόγω των αυξημένων χρεών προς τον ΕΦΚΑ παραμένουν εγκλωβισμένοι. Δεκάδες χιλιάδες επαγγελματίες (κυρίως ασφαλισμένοι του πρώην ΟΑΕΕ) θα δουν τα χρέη τους προς το Ενιαίο Ταμείο να ελαφρύνουν έως και 50%. Αυτό σημαίνει πρακτικά ότι οι ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι έχουν την ευκαιρία συνταξιοδότησης χάρη στην ελάφρυνση των οφειλών τους προς τον ΕΦΚΑ, αρκεί βεβαίως να τηρούνται ορισμένες προϋποθέσεις.
Πέραν βεβαίως της επάρκειας του πληρωμένου χρόνου ασφάλισης και των ηλικιακών κριτηρίων, η σημαντικότερη προϋπόθεση είναι η εξής: το συνολικό χρέος της δεκαετίας, όπου όπως αναφέρθηκε δεν περιλαμβάνει βεβαιωμένες οφειλές και συνθέτεται από ένα μείγμα πρόσθετων τελών, επιβαρύνσεων, οφειλών από αναγνώριση πλασματικών ετών κ.τ.λ., να μην ξεπερνά τις 20.000 ευρώ για τους επιχειρηματίες και τις 6.000 για τους αγρότες. Η περίοδος της δεκαετίας από το 2027 και μετά θα μειωθεί στα 5 έτη.
