Τώρα που η ακρίβεια, οι ανατιμήσεις και συχνά η αισχροκέρδεια ξαναβρίσκονται σε έξαρση και στο επίκεντρο της επικαιρότητας, καλό είναι να θυμηθούμε μια από τις πιο παλιές δράσεις των εθελοντών της Κατερίνης, και συγκεκριμένα τις διανομές που κάνει προϊόντων ευρείας κατανάλωσης σε πολύ χαμηλές τιμές παραγωγού παρακάμπτοντας τους εμπόρους και τους άλλους μεσάζοντες.
Γράφει ο Θόδωρος Δημητριάδης
Δεν είναι η μοναδική ούτε η κύρια δράση των 480 ενεργών εθελοντών, που συγκροτούν την Ε.Ο.Δ.Ν.Π. Υπάρχουν κι άλλες 28 δράσεις, όπως για παράδειγμα η πυροπροστασία του Ολύμπου το καλοκαίρι (με 240 διπλές βάρδιες), το Κοινωνικό Φαρμακείο (το μεγαλύτερο του νομού με 13.000 φάρμακα και ιατρικά σκευάσματα), το Κοινωνικό Παντοπωλείο (που έχει εξυπηρετήσει μέχρι σήμερα εκατοντάδες άπορους – 7 τόνους διένειμε μόνο στην αρχή της πανδημίας), το Κοινωνικό Μαγειρείο (με δυνατότητα παρασκευής 800 μερίδων ημερησίως σε έκτακτες ανάγκες), η φιλοξενία προσφύγων (πρόσφατα Ουκρανών) οι συναυλίες και οι χορευτικές εκδηλώσεις, το Χριστουγεννιάτικο Χωριό (που θα λειτουργήσει τον επόμενο μήνα), τα κάλαντα, οι δωρεές σχολικών πακέτων σε 350 άπορες οικογένειες, οι αγώνες κατά των διοδίων και των ανεμογεννητριών, η συμπαράσταση και οι αποστολές ανθρωπιστικής βοήθειας σε πυροπαθείς, σεισμοπαθείς και πρόσφατα στους πλημμυροπαθείς της Λάρισας, οι ανθοκομικές εκθέσεις, τα σεμινάρια ορθής γραφής και λογοτεχνίας, τα μαθήματα παραδοσιακών χορών, η βιβλιοθήκη, οι διαγωνισμοί διηγήματος, οι εκδόσεις, το θερινό σινεμά κ.α.
Οι διανομές “Χωρίς Μεσάζοντες” ξεκίνησαν πριν από 15 χρόνια, ήταν οι πρώτες στην Ελλάδα και στη συνέχεια μέχρι σήμερα τις μιμήθηκαν πολλές ομάδες και εθελοντικές οργανώσεις σε άλλες πόλεις. Η Κατερίνη έγινε τότε γνωστή στην Ελλάδα και το εξωτερικό με το λεγόμενο “Κίνημα της Πατάτας”.
Οι παραγωγοί της πιο νόστιμης πατάτας στο Νευροκόπι Δράμας βρέθηκαν σε απόγνωση όταν για την παραγωγή τους οι έμποροι προσέφεραν μια εξευτελιστική τιμή πολύ κάτω από το κόστος. Με μεγάλη απογοήτευση τότε προτίμησαν να υποστούν ολική ζημιά δωρίζοντας τις πατάτες τους σε ιδρύματα η καταστρέφοντας τες. Η Εθελοντική ομάδα της Κατερίνης πήγε τότε και τούς βρήκε αποφασισμένη να τούς στηρίξει.
– Με τι τιμή θα ήσασταν ικανοποιημένοι αν τα πουλούσατε για να βγάλετε τα έξοδα σας και να έχετε και κέρδος; Εμείς θα τα διαθέσουμε στην Κατερίνη με ακόμα καλύτερη τιμή. Και θα πάρετε τα λεφτά σας αμέσως, την ίδια μέρα!
Έτσι κλείστηκε η πρώτη εκείνη συμφωνία και έγινε η πρώτη διανομή. Ακολούθησαν μέχρι σήμερα άλλες 94 διανομές με άλλους παραγωγούς άλλων προϊόντων, όπως όσπρια, ρύζι, αλεύρι, ελαιόλαδο, κρεμμύδια, λεμόνια, φρούτα, απορρυπαντικά, χαρτικά, είδη κουζίνας κ.α.
Συνολικά περισσότεροι από 14.000 συμπολίτες μας έχουν ωφεληθεί αγοράζοντας κάθε φορά φθηνά προϊόντα, σχεδόν στη μισή τιμή. Κι όχι μόνο φτηνά, αλλά τα καλύτερα σε άριστη ποιότητα. Αυτή είναι μια βασική αρχή της Εθελοντικής Ομάδας. Το ελαιόλαδο, για παράδειγμα, είναι πάντα “Έξτρα Παρθένο”.
Πώς γίνεται να είναι τόσο ανώτερο ποιοτικά, αλλά ταυτόχρονα και φτηνό;
Αυτό συμβαίνει γιατί οι παραγωγοί προμηθευτές προτιμώνται να είναι συνεταιρισμοί, που έχουν την δυνατότητα να δώσουν χαμηλή τιμή για μεγάλες ποσότητες.
Ένας άλλος λόγος που προτιμώνται είναι ότι η ζήτηση είναι πολύ μεγάλη, γι’ αυτό και μόνον αυτοί μπορούν να διαθέσουν την απαιτούμενη μεγάλη ποσότητα – και όχι μικροπαραγωγοί μεμονωμένοι. Για παράδειγμα, σε πρόσφατη διανομή ελαιόλαδου διατέθηκαν 38 τόνοι!
Είναι ικανοποιημένοι οι παραγωγοί;
Ναι, γιατί σε 4 ώρες, όσο δηλαδή διαρκεί η διανομή, πουλάνε το σύνολο της παραγωγής τους και βάζουν αμέσως στη τσέπη ζεστό χρήμα μετρητά, αντί να δώσουν το προϊόν τους στον έμπορο, ο οποίος συνήθως τούς δίνει επιταγές να πληρωθούν τμηματικά μετά από μήνες στο μέλλον η μια μικρή προκαταβολή.
Πώς εξασφαλίζεται η άριστη ποιότητα;
Πριν γίνει η συμφωνία με την Εθελοντική Ομάδα, ο παραγωγός στέλνει το προϊόν του στο χημείο για έλεγχο και προσκομίζει βεβαίωση ότι δεν έχει κατάλοιπα κλπ. Επίσης πριν την διανομή παίρνονται δείγματα για όμοιο έλεγχο.
Πόσο δίκαιη είναι η επιλογή του παραγωγού;
Ενημερώνονται όσο το δυνατό περισσότεροι παραγωγοί, λ.χ. 15-20, και κάνουν προσφορά τιμής, σαν μειοδοτικό διαγωνισμό.
Πώς ενημερώνεται ο κόσμος ότι θα γίνει διανομή, τιμές κλπ.;
Η Εθελοντική Ομάδα αφού κλείσει την συμφωνία με τον παραγωγό βγάζει Δελτίο Τύπου στις εφημερίδες και ταυτόχρονα με μήνυμα στο email, σε κινητά κλπ. ενημερώνει όλους όσοι κατά καιρούς είχαν αγοράσει έστω και μία φορά οποιοδήποτε προϊόν (που ξεπερνούν τους 14.000) για την ημέρα της διανομής, τον τόπο, το προϊόν, τιμή κλπ.
Και τι γίνεται μετά;
Όσοι ενδιαφέρονται να αγοράσουν, μπαίνουν στο ίντερνετ, στην ιστοσελίδα που γράφει το μήνυμα, και παραγγέλνουν προϊόν και ποσότητα. Όταν το κάνουν αυτό, βγαίνει ένα μήνυμα στην οθόνη τους που λέει ότι η παραγγελία καταχωρήθηκε με επιτυχία, πόσα ευρώ στοιχίζει, ότι θα πληρώσουν κατά την παραλαβή, τον τρόπο πληρωμής (με κάρτα ή με μετρητά) και ποια ώρα ακριβώς να βρίσκονται στον χώρο διανομής.
Πώς ακριβώς γίνεται η διανομή;
Από πολύ νωρίς το πρωί, από τις 6-7 η ώρα, οι εθελοντές έχουν στήσει την Γραμματεία με τους καταλόγους όσων παράγγειλαν.
Πηγαίνεις με το αυτοκίνητο, ένας εθελοντής παρκαδόρος με το κίτρινο διακριτικό γιλέκο σε βοηθάει να παρκάρεις, πηγαίνεις με τα πόδια στην γραμματεία, στις εθελόντριες, λες το όνομα σου, σού δίνουν ένα χαρτάκι-σημείωμα, πηγαίνεις δίπλα στο ταμείο του παραγωγού και πληρώνεις, παίρνεις την απόδειξη, πηγαίνεις στο αυτοκίνητο και το φέρνεις κοντά στα προϊόντα, δείχνεις τα δύο χαρτάκια (σημείωμα και απόδειξη) και κάποιος άλλος εθελοντής φορτώνει στο αυτοκίνητο τα προϊόντα σου.
Εάν μπορείς να πάρεις και να μεταφέρεις τα προϊόντα μόνος σου, δεν χρειάζεται να φέρεις το αυτοκίνητο.
Πόσοι και ποιοι αγοράζουν από αυτές τις διανομές;
Γύρω στους 1.200 – 1.500 κάθε φορά. Και δεν το κάνουν μόνο για την ποιότητα και την φτηνή τιμή, αλλά και για να βοηθήσουν τον Έλληνα παραγωγό. Είναι απαράδεκτο να αγοράζουμε και να προτιμούμε τα ίδια ακριβώς προϊόντα άλλων χωρών, π.χ. την Τουρκία, που ίσως και να μην είμαστε σίγουροι για την ποιότητα τους. Και να πληρώνει η χώρα μας συνάλλαγμα για τις εισαγωγές τους.
Εκτός από αυτά, η Εθελοντική Ομάδα Δράσης της Κατερίνης θεωρεί τις διανομές χωρίς μεσάζοντες ως έντονα πολιτική πράξη αυτοπροστασίας, αλληλεγγύης, κοινωνικής συνοχής, διαμαρτυρίας και αντίστασης. Γι’ αυτό το λόγο βλέπεις να ψωνίζουν όχι μόνον εκείνοι που υποφέρουν οικονομικά και ψάχνουν στο σουπερμάρκετ το πιο φτηνό, την προσφορά και το καλάθι της νοικοκυράς, αλλά και εύποροι – όσοι απέμειναν -. Βλέπεις, δηλαδή να έρχεται κάποιος με το ποδήλατο ή το αγροτικό, αλλά κι ο άλλος με την Μερσεντές.
Δεν είναι τυχαίο, εξάλλου, ότι από τότε που αναγγέλλεται και γίνεται γνωστή η διανομή, τα σουπερμάρκετ για τα ίδια προϊόντα ξαφνικά μειώνουν εντυπωσιακά τις δικές τους τιμές και κάνουν μεγάλες προσφορές…
Δεν είναι τυχαίο επίσης ότι πολλά τηλεοπτικά κανάλια, ελληνικά και ξένα, κάνουν ρεπορτάζ και προβάλλουν την Κατερίνη, ούτε ότι σ’ αυτές τις διανομές χωρίς μεσάζοντες συμμετέχουν και σπουδαστές από την Ευρώπη με τα προγράμματα Erasmus.
Αξίζει, τέλος, ένα ευχαριστώ στις εθελόντριες και στους εθελοντές μας. Όλη η οργάνωση, που γίνεται με συνεννοήσεις με τους παραγωγούς, η γραφειοκρατία, η άδεια από τον δήμο και άλλες υπηρεσίες, το δελτία τύπου, τα email, οι καταστάσεις, εκτυπώσεις, παραλαβή και μεταφορά των προϊόντων, πάγκων, καλωδίων, υλικών συσκευασίας κλπ. και στη συνέχεια η διανομή, απαιτούν ώρες πολλές δουλειάς και θυσίας. Το κάνουν 15 χρόνια τώρα ο Γιώργος Κωτίδης, ο Ηλίας Τσολακίδης και οι υπόλοιποι εθελόντριες και εθελοντές εκεί στον Καπνικό Σταθμό, δίπλα στα δικαστήρια. Με το κρύο το χειμώνα και τη ζέστη το καλοκαίρι. Πάντα με προθυμία και χαμόγελο…!