Νέα ένταση προκαλεί η επικαιροποίηση του Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού (ΘΧΣ) από την Ελλάδα, η οποία καταχωρήθηκε στην ευρωπαϊκή πλατφόρμα της ΕΕ. Η Τουρκία αντέδρασε άμεσα και ιδιαίτερα έντονα, κάνοντας λόγο για «μονομερή βήματα», για ενέργειες που «παραβιάζουν το Διεθνές Δίκαιο» και για σχέδιο που –κατά την Άγκυρα– θίγει τη δική της θαλάσσια δικαιοδοσία σε Αιγαίο και Ανατολική Μεσόγειο. Στο επίκεντρο βρίσκεται ο επικαιροποιημένος ελληνικός χάρτης, ο οποίος αποτελεί πλέον μέρος του κοινοτικού συστήματος ΘΧΣ.
Η θέση του τουρκικού ΥΠΕΞ και η δημόσια παρέμβαση Οντζού Κετσελί
Ο εκπρόσωπος του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών, Οντζού Κετσελί, ανακοίνωσε πρώτος την αντίδραση της Άγκυρας, σχολιάζοντας πως η ελληνική ενέργεια είναι «καταδικασμένη να αποτύχει» και «παραβιάζει το Διεθνές Δίκαιο». Κατά τον ίδιο, ο ελληνικός ΘΧΣ αποτελεί προσπάθεια επέκτασης δικαιοδοσίας σε περιοχές όπου η Τουρκία θεωρεί ότι έχει νομικά και κυριαρχικά δικαιώματα. Στην ανάρτησή του στο Χ, ο Κετσελί κάνει ευθέως λόγο για παραβίαση θαλάσσιων ζωνών της Τουρκίας και για πολιτική δημιουργίας τετελεσμένων μέσω της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Τα επιχειρήματα της Άγκυρας και ο χάρτης της ΕΕ
Η επίσημη τουρκική ανακοίνωση αναφέρει ότι ο ελληνικός χάρτης ΘΧΣ, όπως δημοσιεύθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εμφανίζεται να επικαιροποιήθηκε με αναφορά σε «αρμόδιες ελληνικές αρχές». Η Άγκυρα υποστηρίζει πως η Ελλάδα επιχειρεί, μέσω αυτής της διαδικασίας, να κάνει αποδεκτή μια Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) στην Ανατολική Μεσόγειο χωρίς προηγούμενη ανακήρυξη και χωρίς οριοθέτηση με τους γείτονές της.
Η Τουρκία επικαλείται τη δική της «εθνική στρατηγική ΘΧΣ», που –όπως σημειώνει– κατατέθηκε στα αρμόδια διεθνή όργανα το 2025, και «παραμένει δεσμευτική». Αναφέρεται ακόμη στη γνωστή κατάθεση της τουρκικής θέσης στον ΟΗΕ στις 18 Μαρτίου 2020, όπου η Άγκυρα περιέγραψε αναλυτικά τα όρια της υφαλοκρηπίδας της στην Ανατολική Μεσόγειο.
Η τουρκική νομική θέση και το ζήτημα της υφαλοκρηπίδας
Σύμφωνα με το κείμενο, η Τουρκία θεωρεί ότι η φερόμενη ελληνική ΑΟΖ στην Ανατολική Μεσόγειο που απεικονίζεται στον χάρτη βρίσκεται εντός της τουρκικής υφαλοκρηπίδας. Υποστηρίζει επίσης πως η Ελλάδα ενσωματώνει στην ευρωπαϊκή πλατφόρμα ερμηνείες περί ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας που δεν έχουν οριοθετηθεί με συνυποσχετικό ή συμφωνία με τις γειτονικές χώρες.
Η Άγκυρα χαρακτηρίζει τις ελληνικές κινήσεις «μονομερείς», «παράνομες» και «αντίθετες με το Διεθνές Δίκαιο», τονίζοντας ότι δεν μπορούν να παραγάγουν έννομα αποτελέσματα. Η ανακοίνωση καταλήγει πως η Τουρκία «απορρίπτει εξ ολοκλήρου» τη διαδικασία, αντιμετωπίζοντάς την ως προσπάθεια εκ μέρους της Ελλάδας να νομιμοποιήσει μη οριοθετημένες θαλάσσιες αξιώσεις.
