Του Γιάννη Κορομήλη
A’. Για να αποφασιστούν και να υλοποιηθούν όποιες και όσες αλλαγές στο Σύνταγμα μιας χώρας (εν προκειμένω της Ελλάδος) εξυπακούεται ότι πρέπει να υπάρχουν σοβαροί λόγοι. Πράγμα που σημαίνει ότι οι αλλαγές αυτές πρέπει να είναι ευάριθμες, μετρημένες. Στο Νεοελληνικό μας κράτος (των 200 περίπου ετών) έγιναν πάρα πολλές Σε αντίθεση με τις χώρες της Δυτικής, Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης όπου έγιναν ελάχιστες. Δεν μιλούμε βέβαια για τις χώρες της Αν. Ευρώπης ή την ΕΣΣΔ στις οποίες για πολλές δεκαετίες του προηγούμενου αιώνα κυριαρχούσε ο μονοκομματικός «υπαρκτός σοσιαλισμός» στον οποίο οι εν λόγω αλλαγές ήταν «αστικές», συνεπώς περιττές, συνήθειες.
Στο Νεοελληνικό κράτος οι αλλαγές του Συντάγματος, στη μεγάλη πλειοψηφία, έγιναν με την μορφή της αναθεώρησης. Οι υπόλοιπες πέντε με αυτή της Συντακτικής Εθνοσυνέλευσης. Πριν προχωρήσουμε ας σταθούμε στη σημασία αυτών των όρων. Ο Αντισθένης όπως αρκετές φορές αναφέρθηκε ση στήλη έλεγε: «Αρχή σοφίας ονομάτων επίσκεψις». Ας προηγηθεί λοιπόν αυτή η «επίσκεψις».
Το Σύνταγμα επιδέχεται βασικά δυο αλλαγές. Η μία είναι η δημιουργία του μηδενός νέου Συντάγματος. Ονομάζεται Συντακτική Εθνοσυνέλευση (με τη συμμετοχή του λαού, μικρή ή μεγάλη )ή Συντακτική Βουλή (από τη Βουλή, χωρίς άμεση συμμετοχή του λαού). Συνήθως η Συντακτική (Εθνοσυνέλευση ή Βουλή) δημιουργεί ένα νέο πολίτευμα. Η δεύτερη μορφή αλλαγής Σ. είναι η Αναθεωρητική Βουλή η οποία απλά αναθεωρεί διατάξεις του ισχύοντος Συντάγματος.
Ορισμένες ιστορικά σημαντικές Εθνοσυνελεύσεις ήταν η «Α΄ Εθνική Συνέλευση της Επιδαύρου το 1822», η «Γ΄ Σεπτεμβρίου εν Αθήναις Εθνική των Ελλήνων Συνέλευσης» το 1844, που θέσπισε το πολίτευμα της Συνταγματικής μοναρχίας και η «Β΄», το 1864, που άλλαξε το πολίτευμα σε βασιλευόμενη δημοκρατία. Με το δημοψήφισμα του 1974 το πολίτευμα έγινε και παραμένει Προεδρευόμενη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία.
Από τα προαναφερθέντα προκύπτουν μερικά σημαντικά ερωτήματα:
Γιατί η Ελλάδα- σε αντίθεση με τις προηγμένες ευρωπαϊκές χώρες- αναθεωρεί πολύ συχνότερα το Σύνταγμα της;
Γιατί επιλέγεται συνήθως η αναθεώρηση (Αναθεωρητική Βουλή) κι όχι η θέσπιση νέου Συντάγματος;
Γιατί στις σημερινές ειδικές συνθήκες (κρίση, οικονομική εξαθλίωση, μηδενισμός, απαξίωση του πολιτικού συστήματος κ.λ.π.), οι κυβερνώντες ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ επέλεξαν και δρομολογούν νέα αναθεώρηση κι όχι λαϊκή Συντακτική Εθνοσυνέλευση;
Ως προς το πρώτο ερώτημα, ο υποφαινόμενος έχει τη γνώμη ότι:
Πολλές αλλαγές (αναθεωρήσεις κυρίως) του Σ. δείχνουν ότι τα κόμματα μας (τα περισσότερα τουλάχιστον) προτάσσουν – αν, και δεν θάπρεπε καθόλου- το κομματικό τους συμφέρον ή/και τις προσωπικές φιλοδοξίες των αρχηγών τους, και όχι αυτό του Έθνους και τους λαού μας. Παρά τα αντιθέτως λεγόμενα τους.
Αποδεικνύεται έτσι η πολιτική ανωριμότητα των κομμάτων. Και λίγο βαθύτερα ότι η σκλαβιά σ΄έναν άλλον, πιο ανώριμο λαό, για 400 μέχρι 460 χρόνια ( οι καλούμενες «νέες χώρες») έβλαψε σοβαρά την κουλτούρα και τους θεσμούς μας. Πρέπει να προστεθεί, νομίζω, και το γεγονός ότι η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα της Ευρώπης, που μετά τη γερμανική κατοχή υπέστη και τον καταστροφικό αδελφοκτόνο Εμφύλιο πόλεμο. Ο οποίος είχε, πέρα από τις υλικές συνέπειες, και τις φοβερές και ζημιογόνες επιπτώσεις στη ψυχή αυτού του λαού. Αποτέλεσμα: Αιματοβαμμένος διχασμός του κοινωνικού ιστού, πολιτική αστάθεια, έλλειψη ακόμα και σήμερα, συναίνεσης και συνεργασίας των πολιτικών δυνάμεων και πολλά άλλα. Όλα αυτά είχαν ως συνέπεια την αστάθεια του πολιτεύματος την αδυναμία αλληλοσυνεννόησης κ.α . Που οδηγούσαν τους πολιτικούς στο συμπέρασμα πως… θα τα ξεπερνούσαν αν άλλαζαν το Σύνταγμα. Κάτι τέτοιο φαίνεται πως πιστεύουν και τώρα. Ωστόσο, όπως ως τώρα, θα αποτύχουν και πάλι.
Συνεχίζεται..