Ο θάνατος υπό κράτηση της 22χρονης Ιρανής Μάχσα Αμίνι που πυροδότησε εκτεταμένες διαδηλώσεις πρέπει να διερευνηθεί «διεξοδικά», είπε ο πρόεδρος του Ιράν, εκφράζοντας ωστόσο τη λύπη του για τα «διπλά μέτρα και σταθμά» της Δύσης απέναντι στα ανθρώπινα δικαιώματα.
Ο πρόεδρος του Ιράν Εμπραχίμ Ραΐσι είπε σε συνέντευξη Τύπου στο περιθώριο της γενικής συνέλευσης του ΟΗΕ ότι επικοινώνησε με την οικογένειά του θύματος με την πρώτη ευκαιρία και τους διαβεβαίωσε ότι η κυβέρνηση θα συνεχίσει σταθερά τις έρευνες για το περιστατικό.
«Η μέγιστη ενασχόληση είναι η διασφάλιση των δικαιωμάτων κάθε πολίτη» τόνισε. Πρόσθεσε όμως οτι οι «πράξεις χάους» δεν γίνονται αποδεκτές, σε μια άμεση προειδοποίηση προς τους διαδηλωτές που βγήκαν στους δρόμους σε όλη τη χώρα εξαγριωμένοι για το θάνατο της νεαρής κοπέλας απο το ιρανικό Κουρδιστάν.
«Υπάρχει ελευθερία έκφρασης στο Ιράν… αλλά οι πράξεις χάους είναι απαράδεκτες», είπε ο Ραΐσι, ο οποίος αντιμετωπίζει τις μεγαλύτερες διαδηλώσεις στην Ισλαμική Δημοκρατία από το 2019.
Επέκρινε μάλιστα την εκτεταμένη κάλυψη της υπόθεσης του θανάτου της Αμίνι ως αποτέλεσμα «διπλών μέτρων και σταθμών». «Κάθε μέρα σε διάφορες χώρες, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών, βλέπουμε άνδρες και γυναίκες να πεθαίνουν σε συγκρούσεις με την αστυνομία, αλλά δεν υπάρχει καμία ευαισθησία για την αιτία και την αντιμετώπιση αυτής της βίας», είπε.
Ο Ραΐσι, ο οποίος μίλησε στη γενική συνέλευση του ΟΗΕ την Τετάρτη (21/9), είπε οτι παντού συμβαίνουν άσχημα πράγματα στους ανθρώπους στα χέρια των αρχών, κάνοντας αόριστες αναφορές στις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο. Κάλεσε για «τα ίδια πρότυπα» σε όλο τον κόσμο για την αντιμετώπιση τέτοιων θανάτων στα χέρια των αρχών.
Φουντώνει η οργή, συνεχίζονται οι διαδηλώσεις
Την ίδια ώρα στο Ιράν ξεχειλίζει η οργή μία εβδομάδα μετά τον θάνατο της Αμίνι στον απόηχο της σύλληψής της απο την «αστυνομία ηθών», επειδή φορούσε «χαλαρά το χιτζάμπ». Τουλάχιστον 31 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους μετά την έναρξη των διαδηλώσεων, σύμφωνα με οργανώσεις προστασίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Το μεγαλύτερο μέρος της αναταραχής επικεντρώθηκε στα βορειοδυτικά του Ιράν, όπου κατοικείται από Κούρδους, αλλά επεκτάθηκε στην πρωτεύουσα και σε τουλάχιστον 50 πόλεις και κωμοπόλεις, με την αστυνομία να χρησιμοποιεί βία για να διαλύσει το πλήθος. Η Αμίνι καταγόταν ήταν από την επαρχία του Κουρδιστάν.
Οι γυναίκες πρωταταγωνιστούν στις διαδηλώσεις, κουνώντας και καίγοντας τις ισλαμικές μαντήλες τους και κόβοντας και ξυρίζοντας δημόσια τα μαλλιά τους, σε μια άμεση πρόκληση προς τους κληρικούς ηγέτες.
Η κουρδική ομάδα ανθρωπίνων δικαιωμάτων Hengaw δημοσίευσε ένα βίντεο όπου ακούγονται σφοδροί πυροβολισμοί κατά τη διάρκεια διαδήλωσης και κατηγόρησε τις δυνάμεις ασφαλείας για «χρήση βαρέων και ημιβαρέων όπλων εναντίον αμάχων» στη βορειοδυτική πόλη Oshnavieh.
Διαδηλωτές στην Τεχεράνη και σε άλλες πόλεις έκαψαν αστυνομικά τμήματα και οχήματα καθώς η οργή για τον θάνατο της Αμίνι δεν δείχνει σημάδια υποχώρησης, ενώ σύμφωνα με αναφορές οργισμένο πλήθος επιτέθηκε στις δυνάμεις ασφαλείας.
Βίντεο που κοινοποιήθηκε στο Twitter έδειξε διαδηλώσεις στη βορειοδυτική πόλη Μπουκάν με ήχο πυροβολισμών στο παρασκήνιο, καθώς οι διαδηλώσεις έχουν εξαπλωθεί στις περισσότερες από τις 31 επαρχίες του Ιράν.
Στα βορειοανατολικά, οι διαδηλωτές φώναζαν «Θα πεθάνουμε, θα πεθάνουμε, αλλά θα πάρουμε πίσω το Ιράν» κοντά σε ένα αστυνομικό τμήμα που πυρπολήθηκε, έδειξε ένα βίντεο που δημοσιεύτηκε στον λογαριασμό Twitter 1500tasvir. Ο λογαριασμός επικεντρώνεται στις διαδηλώσεις στο Ιράν και έχει περίπου 100.000 ακόλουθους. Το Reuters δεν μπόρεσε να επαληθεύσει το βίντεο.
Η άγρια καταστολή του καθεστώτος
Σε μια προσπάθεια να περιορίσουν το αυξανόμενο κίνημα διαμαρτυρίας, οι αρχές μπλόκαραν το διαδίκτυο σε περιοχές της Τεχεράνης και του Κουρδιστάν και απέκλεισαν την πρόσβαση σε πλατφόρμες όπως το Instagram και το WhatsApp,
Οι πανίσχυροι «Φρουροί της Επανάστασης» του Ιράν ζήτησαν από το δικαστικό σώμα να διώξει «όσους διαδίδουν ψευδείς ειδήσεις και φήμες», σε μια προφανή προσπάθεια να τερματίσουν τις διαδηλώσεις σε όλη τη χώρα.
Το υπουργείο Πληροφοριών του Ιράν προσπάθησε επίσης να σπάσει τη δυναμική των διαδηλώσεων, λέγοντας ότι η συμμετοχή σε διαδηλώσεις είναι παράνομη και οποιοσδήποτε συμμετέχει θα αντιμετωπίσει δίωξη, ανέφεραν ιρανικοί ειδησεογραφικοί ιστότοποι. Μία σειρά από φιλοκυβερνητικές διαδηλώσεις έχουν προγραμματιστεί για την Παρασκευή και διαδηλωτές έχουν ήδη αρχίσει να βγαίνουν τους δρόμους, ανέφεραν ιρανικά μέσα ενημέρωσης.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες επέβαλαν την Πέμπτη κυρώσεις στην «αστυνομία ηθών» του Ιράν, κατηγορώντας την για κακοποίηση και βία κατά των Ιρανών γυναικών και για παραβίαση των δικαιωμάτων των ειρηνικών Ιρανών διαδηλωτών, ανακοίνωσε το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ.
Προσωπικές ελευθερίες στο Ιράν
Ο θάνατος της Aμίνι έχει αναζωπυρώσει την οργή για ζητήματα όπως οι περιορισμοί στις προσωπικές ελευθερίες στο Ιράν, όπως ειναι οι αυστηροί κανόνες συμπεριφοράς και ενδυμασίας για τις γυναίκε, αλλά και για την οικονομίας που καταρρέει απο τις πολυετείς κυρώσεις.
Το θεοκρατικό καθεστώς του Ιράν φοβάται μια αναβίωση των διαδηλώσεων του 2019 που ξέσπασαν για τις αυξήσεις της τιμής της βενζίνης, τις πιο αιματηρές στην ιστορία της Ισλαμικής Δημοκρατίας. Το Reuters ανέφερε ότι 1.500 άνθρωποι σκοτώθηκαν την περίοδο εκείνη σε όλη τη χώρα.
Οι διαδηλωτές αυτή την εβδομάδα εξέφρασαν επίσης οργή για τον Ανώτατο Ηγέτη Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ. «Μοτζτάμπα, μακάρι να πεθάνεις και να μην γίνεις Ανώτατος Ηγέτης», φώναζε το πλήθος στην Τεχεράνη, αναφερόμενο στον γιο του Χαμενεΐ, ο οποίος θα μπορούσε να διαδεχθεί τον πατέρα του στην κορυφή του πολιτικού κατεστημένου του Ιράν.
