Πέρασαν 144 χρόνια από το βράδυ της 15ης προς 16η Φεβρουαρίου του 1878 τότε που το ατμόπλοιο “Υδρα” (που φαίνεται στη φωτογραφία – Γεννάδειος βιβλιοθήκη “) αποβίβασε στην Πλάκα Λιτοχώρου 550 εθελοντές από την Αταλάντη – υπό τον αρχηγό «Της εις τον Όλυμπον στρατείας» Κοσμά Δουμπιώτη – καθώς και 500 κιβώτια με 2000 όπλα.
Σύμφωνα με μαρτυρίες, το σώμα εθελοντών υποδέχθηκαν αρχικά ο ψαράς Βασίλειος Λαλούμης και ο Δημήτριος Κυπαρισσάς. Ακολούθησε μεγάλη πομπή των Λιτοχωρινών προς την παραλία με μπροστάρη τον παπα-Θεοφάνη Οικονόμου, όπως αναγράφεται στην φωτογραφία του που υπάρχει στην αίθουσα του Αγίου Νικολάου.
Διαβάστε παρακάτω πως περιγράφει τη βραδιά ο Ιδομενέας Στρατηγόπουλος, νεαρός αγωνιστής και πολεμικός ανταποκριτής της εποχής:
“… και ήτο συγκινητικώτατον το θέαμα, ότε ώρας τινάς μετά την αποβίβασίν μας, έσπευσαν μετά πλήθους φορτηγών ζώων οι κάτοικοι του Λιτόχωρου εις υποδοχήν ημών. Και είδον νέους εφήβους, ομηλίκους μου τότε, συνοδεύοντας γηραιούς γονείς, οι οποίοι έτρεχον εις την από του χωρίου προς την παραλίαν κατωφέρειαν δια να φιλήσουν τα όπλα και τα πολεμοφόδια, τα οποία εκομίζομεν προς αυτούς, όπως διεκδικήσουν δι’ αυτών την ελευθερίαν των. Οποία μέθη πατριωτισμού και αισθήματος, οποία φρενίτις εθνικής εξάρσεως…”
Ουσιαστικά από την επόμενη ημέρα κιόλας το Λιτόχωρο ήταν προσωρινά ελεύθερο…
Για κάποιες λίγες ημέρες… Που αρκούσαν για να “ποτίσουν” το δέντρο της λευτεριάς που τελικά ήρθε το 1912.
Αναμφισβήτητα ο Φεβρουάριος του 1878 είναι ο πιο ιστορικός μήνας για το Λιτόχωρο και για τον Όλυμπο.
Απόψε όμως το βράδυ, πριν πάτε στο σπίτι, ρίξτε μια ματιά προς την Πλάκα και κάντε τον σταυρό σας ως ένδειξη τιμής στους περήφανους εκείνους Λιτοχωρίτες που αγωνίστηκαν για την ένωση της Μακεδονίας με την μητέρα Πατρίδα και πότισαν με το αίμα τους τα άγια χώματα του τόπου μας!
Αθάνατοι!
Ι.Ζ. Παπαζαχαρίας
