Ανησυχητική και διαρκώς αυξανόμενη εμφανίζεται η υπέρταση στους νέους κάτω των 19 ετών, με τα ποσοστά να έχουν διπλασιαστεί από το 2000 έως το 2020. Η μεγάλη μετα-ανάλυση που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό The Lancet Child & Adolescent Health δείχνει πως από ένα ποσοστό 3,2% στις αρχές της χιλιετίας, η συχνότητα υψηλής αρτηριακής πίεσης ξεπερνά πλέον το 6,2%. Ένας αριθμός που μοιάζει να ψιθυρίζει ένα προειδοποιητικό μήνυμα: τα παιδιά και οι έφηβοι προσεγγίζουν όλο και περισσότερο τα μοτίβα υγείας των ενηλίκων.
Περισσότερα από 114 εκατομμύρια παιδιά με υπέρταση
Η μελέτη εκτιμά πως 114 εκατομμύρια παιδιά και έφηβοι παγκοσμίως ζουν σήμερα με υψηλή αρτηριακή πίεση. Η παχυσαρκία φαίνεται να αποτελεί τον βασικό επιβαρυντικό παράγοντα:
- 19% των παιδιών με παχυσαρκία παρουσιάζουν υπέρταση
- μόλις 2,4% των παιδιών με φυσιολογικό βάρος εμφανίζουν αυξημένη πίεση
Η εικόνα αυτή αντικατοπτρίζει μια ευρύτερη πραγματικότητα: ο σύγχρονος τρόπος ζωής βαραίνει τις πιο μικρές ηλικίες, αφήνοντας αποτύπωμα σε σώμα και υγεία.
Συγκαλυμμένη υπέρταση – ένα «αόρατο» πρόβλημα
Σχεδόν 9% των παιδιών και των εφήβων παρουσιάζουν συγκαλυμμένη υπέρταση, μια κατάσταση που δεν ανιχνεύεται στις συνηθισμένες μετρήσεις στο ιατρείο, αλλά αποκαλύπτεται μόνο σε μετρήσεις εκτός νοσοκομειακού περιβάλλοντος, όπως στο σπίτι. Το εύρημα αυτό δείχνει πως ένα σημαντικό ποσοστό παιδιών παραμένει αδιάγνωστο, αφήνοντας χώρο στη νόσο να εξελιχθεί σιωπηλά.
Προϋπέρταση – το πρώτο καμπανάκι
Περίπου 8% των παιδιών παρουσιάζουν προϋπέρταση, δηλαδή τιμές πίεσης υψηλότερες από το φυσιολογικό, χωρίς όμως να φθάνουν στο επίπεδο της υπέρτασης. Πρόκειται για στάδιο που λειτουργεί ως προειδοποίηση και συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης:
- καρδιαγγειακών νοσημάτων
- νεφρικών προβλημάτων
- μελλοντικής υπέρτασης στην ενήλικη ζωή
Τι δείχνει η μεγάλη μετα-ανάλυση
Η έρευνα βασίστηκε σε 96 μεγάλες μελέτες, που περιλαμβάνουν 443.000 παιδιά από 21 χώρες. Παρά τη μεγάλη βάση δεδομένων, οι ερευνητές επισημαίνουν περιορισμούς, όπως:
- διαφορές στις μεθοδολογίες μέτρησης
- αποκλίσεις στις πρακτικές υγειονομικής περίθαλψης μεταξύ χωρών
Ωστόσο, η γενική εικόνα παραμένει σαφής – η υπέρταση απλώνεται σε ολοένα νεότερες ηλικίες.
Ανάγκη για καλύτερο έλεγχο και ενιαία διαγνωστικά κριτήρια
Οι επιστήμονες τονίζουν ότι το νέο αυτό κύμα παιδικής υπέρτασης απαιτεί:
- βελτιωμένα πρωτόκολλα ελέγχου
- ενιαία κριτήρια διάγνωσης
- πιο συστηματικές μετρήσεις στο σπίτι και στην κοινότητα
Η υγεία των παιδιών βρίσκεται σε μια λεπτή ισορροπία – μια ισορροπία που ζητά έγκαιρη παρέμβαση, ενημέρωση και ουσιαστική πρόληψη.
