Ο διχασμός στη Δύση στη νέα Τραμπ εποχή αναδείχθηκε στη χθεσινή συνεδρίαση της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, αφού οι Ηνωμένες Πολιτείες συμμάχησαν με τη Ρωσία και άλλες 16 χώρες για να καταψηφίσουν το ευρωπαϊκό ψήφισμα για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία.
Η κυβέρνηση Τραμπ αντιτάχθηκε στο ψήφισμα που καταδίκαζε τη ρωσική επιθετικότητα και ζητούσε την άμεση αποχώρηση των ρωσικών δυνάμεων από την Ουκρανία, προτείνοντας αντ’ αυτού ένα δικό της ψήφισμα που έκανε έκκληση για ειρήνη χωρίς να αποδίδει ευθύνες στη Μόσχα. Ωστόσο η Ουάσινγκτον μέτρησε μία νίκη.
Τόσο στη Γενική Συνέλευση όσο και στο Συμβούλιο Ασφαλείας, οι Ηνωμένες Πολιτείες και ορισμένοι από τους στενότερους συμμάχους τους, συμπεριλαμβανομένης της Βρετανίας και της Γαλλίας, βρέθηκαν σε αντίθετα στρατόπεδα τη Δευτέρα, ένα εμφανές ρήγμα μεταξύ χωρών της Δύσης. Μάλιστα η ρήξη ήρθε στην τρίτη επέτειο της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία και κατέδειξε την στροφή στην εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ υπό τον Ντόναλντ Τραμπ.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες, αφού έχασαν την ψηφοφορία για την Ουκρανία στη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, κέρδισαν την έγκριση στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ για το δικό τους ψήφισμα που ζητούσε άμεση ειρήνη, χωρίς να αναφέρουν τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία ή να αποδίδουν ευθύνες. Τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας, αν και δεν θεωρούνται δεσμευτικά, προσδίδουν κύρος και επιβεβαιώνουν τις εκάστοτε μετατοπίσεις στην διπλωματική σκακιέρα.
Τι έγινε στη Γενική Συνέλευση
Η αντιπαράθεση ξεκίνησε όταν η Ουκρανία εισήγαγε ένα τρισέλιδο ψήφισμα που απαιτούσε την αποχώρηση των ρωσικών δυνάμεων και ζητούσε «ολοκληρωμένη, διαρκή και δίκαιη ειρήνη», καθώς και λογοδοσία για τα εγκλήματα πολέμου της Ρωσίας.
Τρεις Δυτικοί διπλωμάτες και ένας υψηλόβαθμος αξιωματούχος του ΟΗΕ ανέφεραν, σύμφωνα με τους New York Times, ότι η κυβέρνηση Τραμπ προσπάθησε να πείσει την Ουκρανία να αποσύρει το ψήφισμα, χωρίς επιτυχία.
Όταν το ουκρανικό ψήφισμα τέθηκε σε ψηφοφορία, εγκρίθηκε με 93 ψήφους υπέρ, 18 κατά και 65 αποχές. Ανάμεσα στις χώρες που υπερψήφισαν ήταν οι χώρες της ΕΕ (μεταξύ τους Ελλάδα και Κύπρος) και η Βρετανία. Απείχαν δυνάμεις όπως η Ινδία, η Βραζιλία και η Κίνα. Ανάμεσα στις χώρες που ψήφισαν κατά ήταν οι Ρωσία, Ηνωμένες Πολιτείες, Ισραήλ, Ουγγαρία, Αϊτή, Νικαράγουα και Νίγηρας.
Όταν η διαπραγμάτευση με τους Ευρωπαίους συμμάχους απέτυχε, οι ΗΠΑ αποφάσισαν να καταθέσουν δικό τους ψήφισμα. Το ψήφισμα των ΗΠΑ ήταν πολύ πιο σύντομο και δεν ανέφερε τη Ρωσία ως επιτιθέμενο. Αντίθετα, έκανε λόγο για «απώλεια ζωών και από τις δύο πλευρές» και καλούσε σε «άμεσο τερματισμό της σύγκρουσης και διαρκή ειρήνη μεταξύ Ουκρανίας και Ρωσίας».
Η αντιπρόσωπος των ΗΠΑ, Ντόροθι Καμίλ Σία, δικαιολόγησε τη στάση της Ουάσινγκτον, λέγοντας ότι παρόμοια ψηφίσματα δεν είχαν καταφέρει να σταματήσουν τον πόλεμο. Επιπροσθέτως είπε πως το αμερικανικό «ψήφισμα μάς βάζει στο δρόμο προς την ειρήνη» και σημείωσε πως «τώρα πρέπει να το χρησιμοποιήσουμε για να οικοδομήσουμε ένα ειρηνικό μέλλον για την Ουκρανία, τη Ρωσία και τη διεθνή κοινότητα».
Από την άλλη η Βρετανίδα πρέσβης, Μπάρμπαρα Γούντγουορντ, αντέτεινε πως «οι όροι της ειρήνης πρέπει να στείλουν το μήνυμα ότι η επιθετικότητα δεν επιβραβεύεται. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο δεν μπορεί να υπάρξει καμία εξίσωση μεταξύ της Ρωσίας και της Ουκρανίας στον τρόπο με τον οποίο αυτό το συμβούλιο αναφέρεται στον πόλεμο».
Τελικά, όταν η Γενική Συνέλευση υιοθέτησε το αμερικανικό ψήφισμα, ενέκρινε τρεις τροπολογίες από ευρωπαϊκές χώρες, προσθέτοντας γλώσσα που αποκαλούσε τη Ρωσία ως τον εισβολέα-επιτιθέμενο. Στη συνέχεια, η Συνέλευση ενέκρινε το τροποποιημένο ψήφισμα με ψήφους 93 έναντι 8, με 73 αποχές. Οι Ηνωμένες Πολιτείες απείχαν από την τροποποιημένη έκδοση του δικού τους ψηφίσματος!
Ώρες αργότερα, η σύγκρουση μεταφέρθηκε στο 15μελές Συμβούλιο Ασφαλείας, όπου η κυβέρνηση Τραμπ ζήτησε και πάλι την έγκριση του δικού της ψηφίσματος που δεν επέρριπτε ευθύνες για τον πόλεμο.
Η αντιπαράθεση μεταφέρθηκε στο Συμβούλιο Ασφαλείας
Ώρες αργότερα, η σύγκρουση μεταφέρθηκε στο 15μελές Συμβούλιο Ασφαλείας, όπου η κυβέρνηση Τραμπ ζήτησε και πάλι την έγκριση του δικού της ψηφίσματος που δεν επέρριπτε ευθύνες στη Ρωσία για τον πόλεμο.
Οι σύμμαχοι των ΗΠΑ προσπάθησαν και απέτυχαν να αναβάλουν την ψηφοφορία επί του μέτρου, το οποίο η κ. Σία χαρακτήρισε «κομψό στην απλότητά του». Στη συνέχεια προσπάθησαν να τροποποιήσουν το ψήφισμα, όπως ακριβώς είχαν κάνει και στη Γενική Συνέλευση, ώστε να είναι πιο ευνοϊκό για την Ουκρανία, αλλά η Ρωσία άσκησε το βέτο της για να αποτρέψει αυτές τις προσπάθειες.
Τελικά, το Συμβούλιο Ασφαλείας ψήφισε το αμερικανικό ψήφισμα όπως είχε εισαχθεί, εγκρίνοντάς το με ψήφους 10-0, με 5 αποχές. Αντί να χρησιμοποιήσουν το δικό τους δικαίωμα βέτο, Δανία, Γαλλία, Ελλάδα, Σλοβενία και Μεγάλη Βρετανία, απείχαν.
Ο Nicolas de Rivière, πρέσβης της Γαλλίας, δήλωσε ότι η χώρα του υποστηρίζει μια δίκαιη ειρήνη, «και όχι μια συνθηκολόγηση του θύματος». «Δεν θα υπάρξει ειρήνη και ασφάλεια πουθενά, αν επιβραβεύονται οι επιθέσεις και αν κερδίζουν οι νόμοι της ζούγκλας», είπε.
Ο εκπρόσωπος της Ρωσίας, από την πλευρά του, δήλωσε: «Το θεωρούμε, συνολικά, ως μια πρωτοβουλία κοινής λογικής». Αντικατοπτρίζει, είπε, την επιθυμία της νέας κυβέρνησης των Ηνωμένων Πολιτειών να «συμβάλει πραγματικά».
Ρήγμα για πρώτη φορά από τον πόλεμο στο Ιράκ
Ο Richard Gowan, διευθυντής στον ΟΗΕ για την International Crisis Group, η οποία ερευνά και παρακολουθεί τις ένοπλες συγκρούσεις, δήλωσε ότι τα Ηνωμένα Έθνη είχαν να δουν μια τόσο έντονη διάσπαση μεταξύ των ΗΠΑ και της Ευρώπης από τον πόλεμο στο Ιράκ και ότι η τρέχουσα διαίρεση ήταν πιο έντονη επειδή αφορούσε την ασφάλεια της Ευρώπης.
«Οι Ευρωπαίοι διπλωμάτες είναι εξοργισμένοι με τον τρόπο με τον οποίο οι ΗΠΑ έχουν ελιχθεί εναντίον τους», δήλωσε ο Gowan. «Η Ε.Ε. και η Ουκρανία προσπάθησαν να κρατήσουν την Ουάσινγκτον ενήμερη κατά τη σύνταξη του ψηφίσματός τους. Ο τρόπος με τον οποίο οι ΗΠΑ πορεύτηκαν με τα δικά τους κείμενα πολύ επιθετικά την τελευταία στιγμή άφησε τους Ευρωπαίους εκτός ισορροπίας».
