Ένα χωριό με ηχηρούς θρύλους από τον 17ο αιώνα. Κέντρο κλεφταρματωλών, επί Τουρκοκρατίας, με γενάρχη τους τον ηρωικό Λάζο Ολύμπιο.
Του Γιάννη Ευσταθιάδη
Αρματολίκι από τα μεγάλα της Μακεδονίας σε εκτάσεις από τον Πηνειό μέχρι και τον Αλιάκμονα. Καταστράφηκε από τον Αλή-Πασά των Ιωαννίνων πριν τη Επανάσταση, και βομβαρδίστηκε από τους Γερμανούς το 1943.
Μπαίνεις στο φροντισμένο “Μονοπάτι της Αγάπης” και περπατάς, όχι μακριά από το χωριό, μέσα σε πυκνό δάσος που το απαρτίζουν αιωνόβια δέντρα από πεύκα, έλατα, οξιές, καρυδιές, καστανιές, κρανιές κ.ά, καθώς και κάθε λογής θάμνοι και φυτά, περνάς ξύλινα γεφύρια, χαράδρες, πηγές, βρύσες, χώρους αναψυχής και φτάνεις στους πύργους των Λαζαίων.
Επισκέπτεσαι τον τόπο της τραγωδίας με το Ουκρανικό Γιάκοβλεφ (17-12-1997) και υποκλίνεσαι στη μνήμη των 77 θυμάτων.
Περπατάς και απολαμβάνεις τα αγαθά της φύσης, περπατάς και συναντάς την ιστορία του τόπου, περπατάς και μιλάς με τους προστάτες Αγίους του, Αθανάσιο, Δημήτριο, Γεώργιο, Νικόλαο, Κοσμά τον Αιτωλό στα γύρω και στο κέντρο, την πολιούχο Αγία Παρασκευή.
Λατρεύουν οι Άνω – Μηλιώτες το χωριό τους, το φροντίζουν, το κρατούν γερά, ατομικά και οργανωμένα, μέσα από Συλλόγους και άλλους κοινωνικούς φορείς.
Πηγαίνεις για ορειβασία στην Άνω Μηλιά των Πιερίων και φεύγεις προσκυνητής της ιστορίας και των εκκλησιών της, θαυμαστής των ανθρώπων της και των υπέροχων εξοχικών της.