Το ακτινίδιο της Πιερίας μπροστά στους σημερινούς κινδύνους 

Οι κίνδυνοι για το ακτινίδιο της Πιερίας όμως είναι  οι ίδιοι για τους παραγωγούς αν και οι εποχές έχουν αλλάξει. Βρίσκονται  αθωράκιστοι  στις κρίσεις της αγοράς και σήμερα αντιμετωπίζουμε μια παγκόσμια κρίση.

Συνέντευξη με τον Νίκο Παπανικολάου , πρόεδρο της Λαϊκής Αγοράς Κατερίνης και του ΣΠΕΚΟ Βροντούς

Η λύση ίσως θα ήταν οι συνεργασίες, αλλά δεν διακρινόμαστε  ως Έλληνες σ’ αυτές. Οι σημερινές δυσκολίες  ίσως δρομολογήσουν εξελίξεις, ίσως επιβάλουν το εθνικό μητρώο παραγωγών, ίσως  κάνουν αποδοτικότερη την κοινή αξιοποίηση των διαθέσιμων μέσων παραγωγής, ίσως επιβάλουν στους  αγοραστές  τα συμβόλαια .

Για τα  θέματα αυτά μιλήσαμε με έναν καθ’ ύλην αρμόδιο τον Νίκο Παπανικολάου, πρόεδρο της Λαϊκής Αγοράς Κατερίνης και πρόεδρο του ΣΠΕΚΟ Βροντούς.

 Τι γίνεται φέτος με τα ακτινίδια, έχουμε 350.000 τόνους και κινδυνεύει μέρος αυτών να μείνει αδιάθετο;

«Είναι γεγονός ότι έχουμε τέτοια προβλήματα. Φυσικά, είναι επακόλουθο της περσινής κακής χρόνιας. Ασχέτως τι έφταιξε, το αποτέλεσμα είναι ότι είναι ένα ευρωπαϊκό πρόβλημα. Δεν απασχολεί μόνο την Ελλάδα. Επειδή αυτές οι λεγόμενες δυναμικές καλλιέργειες, όπως το ακτινίδιο και το σταφύλι, ήταν εξαγόμενα, ότι περνά η Ελλάδα, σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, το περνάνε και οι άλλες χώρες. Έχουμε μία επίσημη μελέτη, η οποία αναφέρει πως η Αγγλία έχει μειώσει την κατανάλωση σε οπωροκηπευτικά κατά 42%. Μειώθηκε η κατανάλωση γιατί κάνουν περικοπές. Ο νόμος του εμπορίου είναι ένας. Προσφορά και ζήτηση. Υπάρχει πολλή προσφορά, και η ζήτηση είναι μειωμένη. Αυτό μεταφράζεται σε κάποια εκατομμύρια κιλά. Έτσι πιστεύω πως εξηγείται.»

 Πόσο η αύξηση στην ενέργεια επιβαρύνει το ακτινίδιο δεδομένου του μεγάλου χρόνου αποθήκευσης του προϊόντος στο ψυγείο;

«Δεν είναι μόνο η αποθήκευση. Το ακτινίδιο είναι ένα κατεξοχήν υδρόβιο φυτό, που σημαίνει ότι μέρα παρά μέρα χρειάζεται πότισμα. Αυτό πραγματοποιείται  πάλι μέσω της ενέργειας, γεγονός που προκαλεί επιβάρυνση στους λογαριασμούς της ΔΕΗ. Κάποτε, δέκα στρέμματα με ακτινίδια θέλανε 300 ευρώ ρεύμα τη σεζόν, ενώ τώρα θέλεις 1400. Η κιλοβατώρα αν θυμάμαι καλά, ήταν στα 0.18 λεπτά, πήγε 0.23, κι αυτή τη στιγμή είναι στα 0.42. Εύκολα βλέπει κανείς τι έχει συμβεί. Είναι αρνητικός παράγοντας και για τους εμπόρους. Όλα αυτά πιθανόν να καταλήξουν λογικά στη μείωση της τιμής. Γιατί, αν πεις στον καταναλωτή ότι από 1 ευρώ στο δίνω 1.50, δύσκολα θα πουλήσεις. Άρα, κάποιοι πρέπει να απορροφήσουν τους κραδασμούς.»

 Πως γίνεται η πώληση του ακτινιδίου στους εμπόρους, υπάρχουν εκπρόσωποι όπως στον καπνό που βαθμολογούν την ποιότητα, και πως εξασφαλίζονται οι παραγωγοί όταν παραδίδουν το προϊόν τους, γιατί διάφορα ακούγονται ότι παραδίδουν και δεν πληρώνονται;

 «Έχουμε δεδομένα περσινά που είναι ακόμη απλήρωτοι οι παραγωγοί. Σχεδόν σε όλο το νομό, κοντά στα 2.5 εκατομμύρια ευρώ είναι απλήρωτα από μήνες. Μιλάμε για ένα σοβαρότατο ποσό. Αυτό που γίνεται φέτος είναι ακόμη χειρότερο, κατά την άποψη μου. Δεν υπάρχει καν τιμή. Δώσε μου τα προϊόντα, τα συσκευάζω, τα καλιμπράρω, τα ετοιμάζω, και άνοιξε το χέρι να σου δώσω τι περισσεύει. Αυτό είναι το χειρότερο.»

 Υπάρχει μια τάση για αύξηση της καλλιέργειας. Αυτό γίνεται με ποια έρευνα αγοράς; Από πού προέρχεται η ενημέρωση των καλλιεργητών;

 «Τίποτα! Δεν ξέρει ο πνιγμένος από πού να πιαστεί, και πιάνεται από τα μαλλιά του! Για μένα, όλο αυτό που γίνεται είναι απαράδεκτο. Μια παλιά παροιμία έλεγε: όπου δεις πάνε οι πολλοί, εσύ πήγαινε απέναντι. Κακώς που όλοι μας δεν το τηρούμε. Όταν θα υπάρξει υπερπαραγωγή ακτινιδίων, που ήδη έχουμε τέτοιο φαινόμενο, προκύπτει αυτό που είπαμε προηγουμένως. Μεγάλη προσφορά, λιγότερη ζήτηση. Φοβάμαι ότι θα μείνουν αδιάθετα προϊόντα πάνω στα δέντρα, και είναι κρίμα.»

Εσείς με τη ΣΠΕΚΟ είστε και τυποποιητές. Αντιμετωπίζετε τα ίδια προβλήματα κι εσείς και πως το διαχειρίζεστε;

«Και λίγο χειρότερα θα έλεγα. Πέρυσι, η συσκευασία ήταν κατά κιλό κοντά στα 0.35 λεπτά, ενώ φέτος αγγίζουμε τα 0.70. Τα είδη από τις πρώτες ύλες, ειδικά το πλαστικό και το χαρτί έχουν φτάσει στα ύψη. Κι αν φτάσουμε εμείς να πάμε το τελικό προϊόν στο ράφι, ή στον έμπορο για να κάνει μεταπώληση καθώς εμείς χρειαζόμαστε ενδιάμεσους, πάμε και στα μεταφορικά, τα οποία επηρεάζονται από την τιμή του πετρελαίου. Για παράδειγμα, από 4.500 ευρώ μια νταλίκα για την Αγγλία, πήγε στα 10.000. Ένα κοντέινερ που πήγαινε στην Αμερική με 7.000 πήγε 23.000. Όλα αυτά καταλήγει να τα πληρώνει ο παραγωγός.»

Πρέπει να βλέπουμε μελλοντικά, και όλα να έχουν διάρκεια.

Πως μπορεί να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα της διάθεσης της γεωργικής παραγωγής με ασφάλεια, όχι μόνο για τα ακτινίδια, αλλά και για τα άλλα αγροτικά προϊόντα;

«Αυτό πρέπει να το κάνει μόνο η επίσημη πολιτεία. Αν η πολιτεία δεν κάνει μητρώο παραγωγών, και μητρώο εμπόρων, αυτό το πρόβλημα θα συνεχίσει να αυξάνεται. Αν έρχεται ο καθείς και συστήνεται ως έμπορος, και δεν έχει επιπτώσεις στην περίπτωση που δεν είναι εντάξει σε ότι συμφωνηθεί, θα καταλήξουμε στο να λυμαίνεται τον δικό μας ιδρώτα κάθε χρόνο. Μπορεί η επίσημη πολιτεία να το ελέγξει. Αυτό θεωρώ ότι έπρεπε να έχει γίνει. Η υπέρμετρη εισροή παραγωγών, δεν μπορεί η Κατερίνη να έχει εκ των πραγμάτων τόσο μεγάλο αριθμό αγροτών. Πρέπει κάποια στιγμή η πολιτεία να πάρει απόφαση. Πρέπει να τελειώσει μια και καλή αυτό το θέμα.»

Ποιες χώρες είναι πελάτες μας αυτή τη στιγμή. Και πως διακινούμε τα προϊόντα μας. Με φορτηγά όπως παλιά, ή με άλλο τρόπο;

«Το ακτινίδιο μας ειδικά, είναι πιθανόν το πιο ποιοτικό ακτινίδιο που παράγεται στον πλανήτη. Έχει μια ευλογία ο τόπος μας, ότι βάζεις να ευδοκιμεί. Όσο για τη μεταφορά, αυτή τη στιγμή δεν ξέρεις ποιον τρόπο να πρωτοδιαλέξεις. Στις οδικές μεταφορές τριπλασιάστηκε το κόστος, και το ίδιο γίνεται και στα λιμάνια. Δεν μπορώ να πω ποιο είναι το πιο συμφέρον για τη μεταφορά, καθώς όλα αφορούν το κόστος ενέργειας.»

Οι Κρήτες παραγωγοί λέγεται ότι διαθέτουν δικό τους αεροπορικό μέσο και έχουν εξασφαλίσει τη διάθεση. Πως το κατάφεραν αυτό;

« Δεν γνωρίζω αν είναι γεγονός. Ξέρω όμως πως έχουν μια εταιρία, η οποία εδρεύει σε λιμάνι στο Ηράκλειο, και αν είναι αλήθεια ότι έχουν ιδιόκτητα φορτηγά κι επιβαρύνονται κάποια κόστη. Εξ ολοκλήρου δεν γίνεται καθώς δεν παίρνουν δωρεάν πετρέλαιο, αλλά αυτό το 20-30% που θα έπαιρνε ένας επίσημος μεταφορέας να γλιτώσουν φτάνει. Είναι κι αυτό ένας τρόπος να μειώσεις το κόστος.»

Έχουμε ένα ιδανικό κλίμα για καλλιέργειες. Κάνουμε αυτά που πρέπει να το αξιοποιήσουμε στο έπακρο; Αν και είναι γνωστό ότι οι γεωργοί της Πιερίας μπορούν να καλλιεργήσουν οποιοδήποτε προϊόν με επιτυχία.

«Η μία ερώτηση απαντάει την άλλη. Έχουμε έναν ευλογημένο τόπο. Αυτό όμως κινδυνεύει. Τουλάχιστον μέχρι πέρυσι που τα αγροεφόδια ήταν σε τιμές προσιτές. Αν συνεχίζαμε, γιατί δεν πιστεύω να το συνεχίσουμε λόγω κόστους, πιστεύω ότι σε δύο με τρία χρόνια θα είχαμε πάθει τη λεγόμενη νιτρορύπανση, η οποία είναι καταστροφική για το υπέδαφος και το έδαφος γενικά. Η ακατάσχετη χρήση λιπασμάτων ελλοχεύει κινδύνους, και πηγαίναμε προς τα εκεί. Γίνεται κάτι κακό, λέμε ανέβηκαν τα αγροεφόδια. Βγήκε όμως και κάτι θετικό μέσα από αυτό, ότι θα ζήσει η γη μας άλλα δέκα χρόνια επιπλέον. Το επέβαλλαν οι καταστάσεις, αφού εμείς δεν είχαμε καταλάβει από τι κινδυνεύαμε. Ήταν κάτι αρνητικό για την τσέπη μας, αλλά θα σωθεί η γη μας, και θα μας δώσει για άλλα 10-15 χρόνια παραγωγή. Διαφορετικά θα την είχαμε κάψει μόνοι μας. Πρέπει να βλέπουμε μελλοντικά, και όλα να έχουν διάρκεια.»   

Μ. Κορομήλη