Άρθρο του Γιάννη Κορομήλη
Μας έπεσαν όλα τα κακά μαζί. Και η παγκοσμιοποίηση και η οικονομική, ηθική, θεσμική κ.λ.π. κρίση. Πιθανώς η δεύτερη να είναι προϊόν της πρώτης. Μπορεί και όχι. Όπως πάντως και νάχει και οι δύο μας ρήμαξαν. Κυρίως τους οικονομικά ευπαθείς αλλά και τους μικρομεσαίους. Τη μικροαστική τάξη. Ο λαός μας λέει: «όπου φτώχεια και γκρίνια». Κι όχι μόνο αυτά αλλά μια σειρά από αρνητικά, συνεπώς επικίνδυνα – συναισθήματα.
Που ειλικρινά κανείς δεν ξέρει που θα μας οδηγήσουν. Έχουμε μάλιστα και μερικά ιστορικά προηγούμενα. Που , αν μη τι άλλο, δεν πρέπει να τα ξεχνούμε. Και προπαντός δεν πρέπει να τα επαναλάβουμε. Δυστυχώς οι λαοί ξεχνούν εύκολα. Ο πρώτος παγκόσμιος πόλεμος έγινε το 1914 -1918. Στα τέλη του ακολούθησε η μεγάλη Οκτωβριανή Επανάσταση. Εκατομμύρια τα θύματα και τους ενός και της άλλης.
Δέκα χρόνια αργότερο το κραχ του 1929, κι άλλα δέκα μετά ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος. Αρκετές δεκάδες εκατομμύρια και στην περίοδο αυτή τα ανθρώπινα θύματα. Νέοι στο σύνολο τους σχεδόν άνθρωποι. Τότε και η πολυσυζητημένη Δημοκρατία της Βαϊμάρης στη Γερμανία. Όπου την εξουσία διεκδικούσαν το Ναζιστικό ( Χίτλερ) και το Κομμουνιστικό κόμμα. Νικητής τελικά αναδείχθηκε, με δημοκρατικές εκλογές, ο ημιπαράφρων Αδόλφος Χίτλερ. Κατέλαβε την εξουσία και – δημοκρατικά επίσης – του εκχωρήθηκαν έκτακτες αρμοδιότητες. Για να ακολουθήσουν όσα τραγικά κι απάνθρωπα ακολούθησαν. Γνωστά τοις πάσι, άρα παρέλκει το να αναφερθούν.
Εκείνο που αξίζει να σημειωθεί ( και να μας προβληματίσει ιδιαίτερα εμάς τους Έλληνες) είναι το γεγονός ότι δεν μας έφτασε η κατοχή, η πείνα, η αιματηρή επιβεβλημένη αντίσταση κατά των κατακτητών… σκοτωθήκαμε και μεταξύ μας! Κανένας άλλος λαός δεν διέπραξε αυτό το έγκλημα. Εμείς ο περήφανος κ.λ.π. ελληνικός λαός πνίξαμε για μια ακόμη φορά την πατρίδα μας, με αδελφικό αυτή τη φορά αίμα.
Αίμα που στοίχειωσε και μας βασάνιζε για τα επόμενα πολλά χρόνια. Και δεν έσβησαν ακόμα από μέσα μας οι καταστροφικές μνήμες. Θα μας ταλανίζουν ως φαίνεται για πολύ ακόμα.
Σήμερα παγκοσμιοποίηση και κρίση στέλνουν τον κόσμο στα άκρα. Ιδιαίτερα μετά τη μεταμόρφωση του ΣΥΡΙΖΑ από σφόδρα αντιμνημονιακό κόμμα να γίνεται ακραιφνώς μνημονιακό. Μετά την παταγώδη διάψευση των λαϊκίστικων υποσχέσεων, η πλήρης υποταγή του στα κελεύσματα των ισχυρών και τη βάναυση επίθεση κατά των δημοκρατικών θεσμών ο λαός οδηγείται στα άκρα. Με άγνωστες, προς το παρόν τουλάχιστον, συνέπειες.
Ο διάσημος καθηγητής της Διεθνούς Πολιτικής Οικονομίας στο Χάρβαρντ, Ντάνι Ρόντρικ, ένας από τους κορυφαίους οικονομολόγους παγκοσμίως παρουσίασε πριν λίγα χρόνια το γνωστό πολιτικό «τρίλημμα» της οικονομίας: Είναι αδύνατο – μας λέει – να προωθήσουμε ταυτόχρονα τη δημοκρατία, την εθνική κυριαρχία και την οικονομική παγκοσμιοποίηση. Αν θέλουμε να προωθήσουμε την παγκοσμιοποίηση θα πρέπει να εγκαταλείψουμε το έθνος- κράτος ή τη δημοκρατία.
Αν πάλι θέλουμε να διατηρήσουμε και να εμβαθύνουμε τη δημοκρατία, θα πρέπει να επιλέξουμε ανάμεσα στο έθνος – κράτος και τη διεθνή οικονομική ολοκλήρωση. Αν τέλος θέλουμε να διατηρήσουμε την εθνική κυριαρχία, θα πρέπει να επιλέξουμε ανάμεσα στην εμβάθυνση της Δημοκρατίας και της παγκοσμιοποίησης.
Ο ίδιος πάντως, με ισχυρά επιχειρήματα, υποστηρίζει ότι η δημοκρατία και η εθνική κυριαρχία πρέπει να υπερισχύσουν της υπερπαγκοσμιοποίησης. Και έχει καταφανώς δίκιο. Πραγματικά δεν είναι ανάγκη να έχει κανείς τα διπλώματα, τις γνώσεις και τις ικανότητες του καθηγητή Ρόντρικ για να καταλάβει πως το συμφέρον της ανθρωπότητας, αλλά και του κάθε κράτους χωριστά και των λαών τους είναι να ενισχυθούν όσο γίνεται περισσότερο η δημοκρατία και η εθνική κυριαρχία και να περιορισθεί στα ελάχιστα απαραίτητα όρια της η σημερινή υπερπαγκοσμιοποίηση. Η οποία πολλαπλασιάζει τις οικονομικές, κι όχι μόνο, ανισότητες και αδικίες και οδηγεί τη συντριπτική πλειοψηφία της ανθρωπότητας στη φτώχεια και την απόγνωση.
Τα σημάδια της καταστροφής που έρχεται εξαιτίας ακριβώς των υπερβολών της παγκοσμιοποίησης, τα βλέπουν όσοι δεν έχουν τα μάτια τους «για τα μάτια». Η εκλογή Τραμπ στο ύπατο αξίωμα της μοναδικής υπερδύναμης στον κόσμο, αλλά και τα προγνωστικά για τις εκλογές στη Γαλλία και τη Γερμανία και το δημοψήφισμα στην Ιταλία ( τις τρεις μεγαλύτερες δυνάμεις της Ευρώπης) μας δείχνουν πόσο μεγάλος είναι ο κίνδυνος για τη δημοκρατία, την ελευθερία και την ειρήνη, στη Δύση τουλάχιστον.