Του Αντώνη Ι. Ζαρκανέλα, π. Γενικού Διευθυντή Ανάπτυξης
της Νομαρχίας Θεσσαλονίκης.
Περίληψη του Προηγουμένου: Την ουσία της εκδοχής του πορίσματος Μπουγά της Κυβέρνησης, του 1945 για την «εξέγερση» της Δράμας φαίνεται ότι αποδέχεται και η μη κομμουνιστογενής Αριστερά, αποδέχομενη και την εμπλοκή του ΚΚΕ διά της συμμετοχής της ομάδας των Ακρο-Ναυπλιωτών της ομάδας Τσίπα, που ήταν τότε Γραμματέας του ΚΚΕ. Το ΚΚΕ την «εξέγερση» της Δράμας την αγνοεί μέχρι το 1980. Για πρώτη φορά ασχολείται με την υπόθεση αποδεχόμενο την ύπαρξή της αλλά αποστασιοποιούμενο από το γεγονός το οποίο θεωρεί «πρόωρη ενέργεια» για την οποία «δεν ρωτήθηκε» από τους τοπικούς παράγοντες οι οποίοι και «παρασύρθηκαν». Το 2015 αλλάζει εντελώς θέση και οργανώνει εκδήλωση για να τιμήσει την «εξέγερση» που ήταν ηρωϊκή…
Τί λέει το ΚΚΕ για την ‘Επανάσταση’ της Δράμας;(Συνέχεια)
Το 1980, εκεί που το ΚΚΕ ψελλίζοντας, με ντροπή, θα μπορούσε να πει κανείς, αναφερόταν στην εξέγερση, την οποία αποκήρυττε, 35 χρόνια μετά, το 2015, αλλάζει στάση παραδέχεται ότι «..η εξέγερση της Δράμας οργανώθηκε από την Τοπική Οργάνωση του ΚΚΕ..» ανακηρύσσοντας θριαμβικά την «εξέγερση» σαν «το πρώτο στην Ελλάδα και το δεύτερο στην Ευρώπη οργανωμένο αντιστασιακό κίνημα κατά του Άξονα..». Δηλαδή, εκεί που το 1980 η εξέγερση της Δράμας αποτελούσε μια «ενέργεια πρόωρη» στην οποία «παρασύρθηκε η οργάνωση της Δράμας» και «δεν ρωτήθηκε το κόμμα», 35 χρόνια μετά, το 2015, το ΚΚΕ αναλαμβάνει την ευθύνη της πράξης αυτής, για την οποία ισχυρίζεται ότι εργάστηκε η τοπική οργάνωση του ΚΚΕ, συνέβαλε το Μακεδονικό Γραφείο του ΚΚΕ, το οποίο είχε οργανώσει ανταρτικές ομάδες… έκανε συσκέψεις, οργάνωσε σαμποτάζ, ενεργοποίησε τον πληθυσμό… Ωστόσο, το ερώτημα είναι: Πότε πρόλαβε και τα έκανε όλα αυτά; Όταν η Σοβιετική Ένωση ήταν σύμμαχος των Γερμανών ή μετά την εισβολή της Γερμανίας σ’ αυτήν, την 21η Ιουνίου 1941, οπότε και μπήκε στον πόλεμο και η Σοβιετική Ένωση; Σ’ εκείνη την εκδήλωση του 2015 αναφέρθηκε, μάλιστα, και παρουσιάζεται σαν άθλος από το ΚΚΕ ότι «με όλους τους Βουλγάρους κομμουνιστές κόψαμε κάθε επαφή ακόμη από τον Αύγουστο (του 1941), ύστερα από αυστηρή εντολή του Χαμαλίδη». Δηλαδή μέχρι τον Αύγουστο είχαν επαφές με τους Βούλγαρους κομμουνιστές!!!!! Θέλοντας, ίσως, να πείσουν με τον τρόπο αυτό ότι δεν υπήρξε προβοκάτσια…για την οποία κατηγορούνται..
Τί δεν λέει το ΚΚΕ – και το κρύβει – για την ‘Εξέγερση’ της Δράμας;
Αναφέρει ο Γρηγοριάδης ότι με παρέμβαση της Βουλγαρικής Πρεσβείας Αθηνών, τις πρώτες ημέρες της Κατοχής γίνεται προσπάθεια να εντοπισθούν σλαβόφωνοι Έλληνες της Δυτικής Μακεδονίας και μάλιστα για το λόγο αυτό ανακοινώνεται, στις αρχές Μαΐου του 1941, από τον διευθυντή των φυλακών Ακροναυπλίας όπου κρατούνταν η αφρόκρεμα των στελεχών και οι ‘’πιστοί των πιστών’’ του ΚΚΕ, ότι «..όσοι κατάγονταν από τη Δυτική Μακεδονία, είτε ήταν σλαβόφωνοι είτε όχι, δεν είχαν παρά να το δηλώσουν και θα απολύονταν αμέσως υπ’ ευθύνη της Βουλγαρικής Πρεσβείας..». Σε σύσκεψη της κομματικής οργάνωσης του ΚΚΕ στις φυλακές, ο ουσιαστικά Γραμματέας του ΚΚΕ εκείνη την περίοδο, ο Ιωαννίδης, πρότεινε για τις ανάγκες του κόμματος που εκείνη την περίοδο ακριβώς ανασυγκροτούνταν, να «..επωφεληθούμε από την Βουλγαρική προσφορά και όλοι οι Δυτικομακεδόνες θα το δηλώσουν. Και μόλις βγήτε ας ψάχνει η Βουλγαρική Πρεσβεία να σας βρει..». Απελευθερώθηκαν 26 άτομα μεταξύ των οποίων και γνωστά ονόματα του ΚΚΕ όπως ο Α. Τζήμας από τη Σαμαρίνα, που δεν ήταν καν σλαβόφωνος, ο Α. Τσίπας, που ήταν Γραμματέας του ΚΚΕ τότε πριν, δηλαδή, από τον Σιάντο κλπ. (ΓΡΗΓΟΡΙΑΔΗΣ, 2011(1973)., Τόμ. 1, σελ.141). Και από εκεί και πέρα αυτοί ‘χάνονται’ για την ΕΑΜική Αριστερά και για το ΚΚΕ, δεν γνωρίζει κανείς τίποτα για την τύχη τους.. Όμως, και ο ίδιος ο Τζήμας, παρουσιάζει το γεγονός πληρέστερα σε μακροσκελέστατη, γενικού κομματικού περιεχομένου, έκθεσή του προς το ΚΚΕ όπου αναφέρει ότι οι 26 κομμουνιστές κρατούμενοι της Ακροναυπλίας μετά την απελευθέρωση τους από τη φυλακή πέρασαν από την Πρεσβεία «..όλοι και εφοδιαστήκαμε με βουλγαρικές ταυτότητες.». Στη συνέχεια όλοι «..ταξιδέψαμε με το αυτοκίνητο της βουλγαρικής πρεσβείας για τη Θεσσαλονίκη. Το ταξίδι βάσταξε δύο ή τρεις μέρες.. Εδώ χωριστήκαμε με εκείνους που έφυγαν στην Ανατολική Μακεδονία και εγώ με τον Πιλάλη Γ., Ακροναυπλιώτη…. για το Ξυνό χωριό και την Καστοριά..». Σύμφωνα με τον Τζήμα, οι είκοσι-πέντε (24) από τους 26 Ακροναυπλιώτες, από την αφρόκρεμα του κόμματος, με τον Τσίπα αρχηγό, ο οποίος από το 6ο Συνέδριο της ΚΕ του ΚΚΕ (1-3 Ιουλίου 1941), ήταν πλέον Γραμματέας του νέου, ανασυγκροτηθέντος ΚΚΕ, φεύγουν ΟΛΟΙ και με τις βουλγαρικές ταυτότητες που τους έδωσε η «Φασιστική κυβέρνηση» όπως την αποκαλούσε το ΚΚΕ και πηγαίνουν στην Βουλγαρο-κρατούμενη Ανατολική Μακεδονία. Να κάνουν τί; Όλες οι βιβλιογραφικές πηγές του ΕΑΜ και του ΚΚΕ και τα στόματα είναι ερμητικά κλειστά για το τί έκαναν ο Τσίπας και οι άλλοι 23 Ακροναυπλιώτες κομμουνιστές που πήγαν στην Ανατολική Μακεδονία με εντολή του κόμματος. Και δεν αναφέρεται οτιδήποτε για την τύχη τους. Είναι δυνατόν ο Γραμματέας, τότε, του ΚΚΕ να μην διασυνδέθηκε με την Περιφερειακή και την Νομαρχιακή οργάνωση και να μην συμμετείχε ή να μην προσπάθησε να αποτρέψει τη συμμετοχή τους σε μία «πρόωρη» και σίγουρα τραγική εξέγερση; Δεν γνωρίζουμε απολύτως τίποτα. Τί απέγιναν οι κομμουνιστές που «πρόωρα» εξεγέρθηκαν; Τί, πραγματικά, απέγιναν αυτοί που χωρίς να ρωτήσουν τη ΚΕ επιτροπή του ΚΚΕ συμμετείχαν στην εξέγερση της Δράμας κάνοντας του κεφαλιού τους και εκθέτοντας το κόμμα όπως, ουσιαστικά λέει το ΚΚΕ στο βιβλίο «Στ΄ Άρματα!! Στ΄ Άρματα!!» και αργότερα το 2015 τους ηρωποιεί; Στην εκδήλωση του 2015 αναφέρεται ότι οι ηγέτες της εξέγερσης «συνελήφθησαν ή εκτελέστηκαν από τους Βουλγάρους ή σκοτώθηκαν σε μάχες». Ειδικότερα τέσσερα μέλη του Μακεδονικού Γραφείου, οι «Παρασκευάς Δράκος (Μπάρμπας), Απόστολος Τζανής (Κωστάκης), Μωυσής Πασχαλίδης (Γρηγόρης) και Λάμπρος Μαζαράκης σκοτώθηκαν στις 6 Οκτώβρη 1941 έξω από την Παλαιοκώμη, κατευθυνόμενοι προς τον Στρυμόνα» ενώ «ο Παντελής Χαμαλίδης (Αλέκος) με τρεις συντρόφους του σκοτώθηκε στις 20 του Μάη 1942 στο Παραλίμνιο Σερρών». Ο ΓΡΗΓΟΡΙΑΔΗΣ (2011(1973)., Τόμ. 1, σελ.137) αναφέρει ότι τις επόμενες λίγες ημέρες οι Βούλγαροι συνέτριψαν το κίνημα και οι συλλαμβανόμενοι εξοντώνονταν επί τόπου. Όλοι, «αγωνιστές και μερικές χιλιάδες πρόσφυγες» επιχείρησαν, μέσω Παγγαίου, φυγή προς τον Στρυμόνα, προς περιοχές που τελούσαν υπό Γερμανική κατοχή. «Η ομάδα του Μακεδονικού Γραφείου του ΚΚΕ επιχείρησε και αυτή να διαφύγει. Την αποτελούσαν οι Παρασκευάς Μπάρμπας, Απόστολος Τζανής, Λάμπρος Μαζαράκης, Αραμπατζής Μαζαράκης, Χρυσόστομος Μαζαράκης και Γρηγόρης Πασχαλίδης… ήταν έτοιμοι να περάσουν το ποτάμι.. έπεσαν στα χέρια του εχθρού… οδηγήθηκαν προς το χωριό Παλιοκώμη (Προβίστα) και εκεί τουφεκίστηκαν χωρίς καμμιά διαδικασία..». Ο Χαμαλίδης έμεινε, κατά τελευταίος και «έπεσε πραγματικά παλικαρίσια μαχόμενος… πληρώνοντας.. όπως και οι άλλοι του Μακεδονικού Γραφείου.., μιαν άφρονα, ανερμάτιστη πράξη, χωρίς καμμιά δυνατότητα επιτυχίας..». Σύμφωνα με τον Γρηγοριάδη, τις κινήσεις τους τις αντιλήφθηκε ένας χωρικός και τους πρόδωσε στους Βουλγάρους.. Αν ήταν όντως, αποδεδειγμένα, για το κόμμα ένας Έλληνας χωρικός που τους πρόδωσε, δεν υπάρχει περίπτωση το κόμμα με τους μηχανισμούς που διέθετε να μην τον εντόπιζε και να μην τον καθάριζε. Αν πάλι ήταν βέβαιο ότι το έκανε κάποιος γνωστός αντίπαλός τους θα είχε κατηγορηθεί ως «αντιδραστικός» του «συνεργάτης» κλπ. και σίγουρα θα τον είχε εξουδετερώσει. Περικυκλώθηκαν, λοιπόν, και έπεσαν όλοι στα χέρια των Βουλγάρων, οδηγήθηκαν στο χωριό Παλιοκώμη (Προβίστα), όπου και τουφεκίστηκαν χωρίς καμμιά διαδικασία (άρα δεν υπάρχουν στοιχεία), στις 6 Οκτωβρίου. Σύμφωνα με στοιχεία έρευνας που διεξάγεται από γνωστό μελετητή της περιόδου αυτής, κάποιοι από το Μακεδονικό Γραφείο κατάφεραν να διαφύγουν στην Θεσσαλονίκη όπου όμως βρέθηκαν δολοφονημένοι στην Νεάπολη Θεσσαλονίκης, λίγο αργότερα.
(Συνεχίζεται)
Του Αντώνη Ι. Ζαρκανέλα, π. Γενικού Διευθυντή Ανάπτυξης
της Νομαρχίας Θεσσαλονίκης.