Ο Γιάννης Δημητριάδης είναι ένας ακούραστος άνθρωπος. Εκπαιδευτικός για σειρά ετών έχει κάτι από την ευλογημένη σχολαστικότητα του επαγγέλματος. Μ' ότι καταπιάνεται δεν γίνεται επιφανειακά. Γίνεται σε βάθος, με γνώση, και αγάπη. Έτσι και το νέο βιβλίο που μόλις κυκλοφόρησε και έχει τον τίτλο «ΕΦΕΣΟΣ – ΚΙΡΚΙΝΤΖΕΣ – ΣΤΟΥΠΙ- ΝΕΑ ΕΦΕΣΟΣ ΙΣΤΟΡΙΑ – ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ – ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ».
Είναι μία κατάθεση ψυχής για την αγαπημένη Πατρίδα, τον Έφεσο και τον Κιρκιντζέ, που την βίωσε μέσα από τις αναμνήσεις των γονιών, και που παραμένει για τους ανθρώπους της δεύτερης γενιάς το ίδιο άσβεστη.
Στο 600 σελίδων περίπου βιβλίο γίνεται μια ακριβής καταγραφή, περιγραφή και απεικόνιση της ζωής και των συναισθημάτων δύο γενεών Μικρασιατών από το διωγμό μέχρι την εγκατάσταση και την μετέπειτα πορεία στους πρόποδες του Ολύμπου.
Με πλήρη συναίσθηση της ευθύνης και του κινδύνου όπως αναφέρει στο εισαγωγικό του σημείωμα έγραψε αυτό το βιβλίο παρακαταθήκη στις επερχόμενες γενιές. Γιατί η μνήμη είναι ιερή και έχει δικαίωμα στη συνέχεια.
Το προλογικό σημείωμα είναι της Πηνελόπης Τζιώκα, διδάκτορος Φιλοσοφίας, που σημειώνει: Ο ξεριζωμός των Εφεσίων, και του ελληνισμού ευρύτερα, από το σπίτι και την αυλή τους, την εκκλησία και το χωράφι τους και τον τόπο τους – σημάδια πρωταρχικά ανθρώπινης ζωής – αποτέλεσε τελικά όρο υπάρξεώς τους, μετουσιώσεως του χαμού σε συνέχεια, εξαγοράς της συνέχειας με αίμα, προσπάθεια, αγώνα. Αυτός ο αγώνας, διαρκής και καθημερινός, ανάμεσα στη μνήμη του παρελθόντος και στην ελπίδα του μέλλοντος υπό την πίεση της ανάγκης του παρόντος, ξεδιπλώνεται μέσα από τις σελίδες , βρίσκεται πίσω από τις λέξεις και αποτυπώνεται πάνω στο φωτογραφικό υλικό του Ιωάννη Δημητριάδη εξ Εφέσου. Πόσο δίκιο έχει. Πόσο την καταλαβαίνουμε εμείς οι Κατερινιώτες που στην πλειοψηφία μας έχουμε μνήμες και τραύματα προσφυγιάς..
Το ιστορικό κομμάτι αποτελεί το πρώτο μέρος του βιβλίου, το κεντρικό όμως είναι η περιγραφή της ζωής στο Στουπί, τη μετέπειτα Νέα Έφεσο και οι αναφορές σε πρόσωπα γνωστά , σε πρακτικά κοινοτικών συμβουλίων, σε αποφάσεις που στάθηκαν αφετηρίες γεγονότων. Η φωτογραφική απεικόνιση γεγονότων της ζωής στο μικρό χωριό είναι το ίδιο ενδιαφέρουσα, καθώς υπάρχει πλήρης αναφορά στα πρόσωπα και το γεγονός που εμφανίζουν.
Η ζωή από το 1931 έτος δημιουργίας της Κοινότητας έως το 1998 που με τη διοικητική μεταρρύθμιση επέρχονται μεταβολές ιστορικά – λαογραφικά και πολιτιστικά καλύπτεται πλήρως και μάλιστα υπάρχουν αναφορές και στη ζωή πριν το 1922.
Το βιβλίο είναι ένα πανόραμα αναμνήσεων, πολλών ανθρώπων, της Διδώς Σωτηρίου μη εξαιρουμένης που η περιγραφή της για τον Κιρκιντζέ, στα «Ματωμένα χώματα» είναι γνωστή στο πανελλήνιο, και διατρέχει μια ιστορική περίοδο με πολέμους, πολιτικές ανατροπές, εμφύλια πάθη, αλλά και την εποχή μετά το 1950 που τα πάθη σίγασαν και οι κάτοικοι της Νέας Εφέσου πήραν τις τύχες τους στα χέρια τους.
Το βιβλίο δόθηκε από το συγγραφέα ως δωρεά στον Πολιτιστικό Σύλλογο «Ηράκλειτο» του οποίου υπήρξε από τους ιδρυτές, για σειρά ετών πρόεδρος.
Μ.Κ.