Η ροδιά ήταν γνωστό δέντρο στην αρχαία Ελλάδα. Ο Όμηρος αναφέρει ότι καλλιεργούταν στους κήπους του βασιλέα Αλκίνοου.
Γράφει ο Θόδωρος Δημητριάδης
Ο Θεόφραστος την αναφέρει ροιά ή ρόα. Χρησιμοποιούσαν τη φλούδα της στη βυρσοδεψία και στην ιατρική. Η Θεά Αφροδίτη συνέδεσε το όνομά της με την καταγωγή της ροδιάς γιατί η ίδια φύτεψε την πρώτη ροδιά στην Κύπρο. Ήταν ο καρπός που έδωσε ο Πλούτωνας στην Περσεφόνη για να τη ‘δέσει’ με τον Άδη και το έμβλημα των Ελευσίνιων Μυστηρίων. Ο Ηρόδοτος λέει ότι στην αρχαία Περσία, οι πολεμιστές κρατούσαν δόρατα που ήταν διακοσμημένα με εγχάρακτες χρυσές ροδιές γιατί έτσι πίστευαν ότι εξασφάλιζαν την ασφαλή επιστροφή τους. Αλλά και στη μακρινή Κίνα, από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, συνηθίζεται να δίνουν ως γαμήλιο δώρο ένα κεραμικό ρόδι ή μια εικόνα σπασμένου ροδιού, για να φέρει στους νεόνυμφους ευημερία και γονιμότητα.
Η εποχή των ροδιών είναι το φθινόπωρο, τον Οκτώβριο, αλλά τα βρίσκουμε στην αγορά και όλο τον χειμώνα. Δεν ωριμάζουν μετά τη συλλογή τους από το δέντρο – όπως για παράδειγμα τα ακτινίδια – γι’ αυτό είναι σημαντικό να επιλέξουμε ρόδια που είναι ωραία και ώριμα. Πρέπει να έχουν έντονο κόκκινο χρώμα και να είναι βαριά. Αυτό σημαίνει ότι θα είναι και ζουμερά.
Το ρόδι είναι σύμβολο καλοτυχίας και αφθονίας. Χρησιμοποιείται ως γούρι αλλά και ως διακοσμητικό χώρου, αφού αποξηρανθεί. Έχει επίσης πολλά οφέλη για την υγεία, γι΄ αυτό και άξια το χαρακτηρίζουν ως βασιλιά των φρούτων! Εκτός από φρούτο, ταιριάζει υπέροχα σε διάφορες συνταγές φαγητού και στις σαλάτες.
Το καθάρισμα και το κόψιμο ενός ροδιού συνήθως είναι ένα μικρό πρόβλημα. Να μερικές πρακτικές συμβουλές:
Αρχικά, κόβουμε το «στέμμα». Το ρόδι έχει μια μικρή, μυτερή προεξοχή στο ένα άκρο που μοιάζει με στέμμα, είναι σαν να λέμε η βάση του φρούτου. Στη συνέχεια χαράζουμε ελαφρά την φλούδα με ένα μυτερό μαχαίρι. Έπειτα, ανοίγουμε σε εκείνο το σημείο με τα δάχτυλά μας για να κοπεί το ρόδι στα δύο. Στη συνέχεια γυρίζουμε ανάποδα κάθε κομμάτι, δηλαδή με τα σπόρια προς τα κάτω, πάνω σε ένα μπολ. Το κρατάμε με το ένα χέρι από την κάτω μεριά και με το άλλο χέρι χτυπάμε αρκετές φορές τη φλούδα του ροδιού με τη λαβή ενός μαχαιριού. Έτσι, θα πέσουν τα σπόρια του ροδιού.
Πώς να αποθηκεύσουμε τους σπόρους ροδιού:
Τα ρόδια είναι ανθεκτικά φρούτα και διαρκούν για εβδομάδες στο ψυγείο. Μπορούμε να αφήσουμε ολόκληρα τα ρόδια για μερικές ημέρες σε θερμοκρασία δωματίου. Ένα ολόκληρο ρόδι μπορεί να μείνει στο ψυγείο για τέσσερις έως πέντε εβδομάδες. Οι σπόροι μπορούν να διατηρηθούν έως και δύο εβδομάδες σε αεροστεγές δοχείο στο ψυγείο.
Ουσιαστικά, τους βάζουμε σε ένα γυάλινο ταπεράκι ή σε ένα γυάλινο μπολ, σκεπασμένο με χαρτί κουζίνας και μετά με το καπάκι του. Το ίδιο καλά διατηρούνται και στην κατάψυξη, για πολλούς μήνες, τυλιγμένοι σε χαρτί κουζίνας και μετά σε νάιλον σακουλάκια.
Το ρόδι αποτελεί μια πραγματική υπερτροφή που μπορεί να συμβάλλει στην παράταση της διάρκεια της ζωής μας. Αυτό το πλούσιο σε αντιοξειδωτικά φρούτο έχει σημαντικά οφέλη για την υγεία ανδρών και γυναικών, όπως η δράση του ενάντια στη φλεγμονή που σχετίζεται με τον καρκίνο του μαστού, αλλά και η καταπολέμηση της στυτικής δυσλειτουργίας στους άνδρες. Οι πολυφαινόλες που περιέχει και συγκεκριμένα οι τανίνες, οι ανθοκυανίνες και το ελλαγικό οξύ, είναι τα στοιχεία που ωφελούν το μυαλό και το σώμα. Ένα ποτήρι χυμού από ρόδι την ημέρα μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο παχυσαρκίας γιατί οι πολυφαινόλες του λειτουργούν ως κατασταλτικό της όρεξης.
Το ρόδι επίσης προστατεύει από τις καρδιακές παθήσεις και τα εγκεφαλικά επεισόδια. Επίσης βελτιώνει τη μνήμη Οι πολυφαινόλες των ροδιών μπορούν να συμβάλουν στη βελτίωση της μνήμης και της γνωστικής λειτουργίας στους ηλικιωμένους. Τέλος, καταπολεμά την αρθρίτιδα Τα αντιφλεγμονώδη συστατικά του βοηθούν στην εξουδετέρωση της φλεγμονής που συσχετίζεται με την αρθρίτιδα, μειώνοντας παράλληλα τη βαρύτητα των συμπτωμάτων.
Υπάρχει μια παράξενη έκφραση: Τα κάναμε ρόιδο! Γιατί το λέμε; τι σημαίνει;
Όταν θέλουμε να υποδηλώσουμε ότι έχουμε χειριστεί ένα θέμα αδέξια λέμε ‘τα κάναμε ρόιδο’ εννοώντας ότι όχι μόνο δεν τα καταφέραμε αλλά καταλήξαμε σε χειρότερη αποτυχία ακόμα και από αυτή που μπορούσαμε να υποψιαστούμε. Δηλαδή, όπως συχνά συμβαίνει στη ζωή, ότι αυτό που δίνει χαρά μπορεί την επόμενη αμέσως στιγμή να σε κάνει να κλάψεις με πίκρα.
Φανταστείτε ένα ρόδι σπασμένο με τους κόκκους του σκορπισμένους ολούθε στο πάτωμα. Μία ανακατωσούρα από τα σκόρπια σπυριά του και η αίσθηση μιας εκτός ελέγχου κατάστασης. Θεωρείται λοιπόν ότι η φράση προέκυψε από αυτήν ακριβώς την εικόνα του σπασμένου ροδιού στο πάτωμα.
Στη Σίφνο ακόμα και σήμερα ακούγεται και η φράση ‘θέλω να πατήσω το ρούδι’ που για μια νέα κοπέλα σημαίνει ότι θέλει να παντρευτεί. Για αυτό και υπάρχει η συνήθεια πριν μπει η νύφη στο σπίτι του γαμπρού να χτυπάει πάνω στην πόρτα ένα ρόδι χαραγμένο σταυρωτά και ύστερα να το ρίχνει στο πάτωμα για να σκορπιστούν οι κόκκοι και έτσι να σηματοδοτηθεί η είσοδος στο σπίτι τόσων καλών όσα και τα σπυριά του ροδιού.
Να θυμηθούμε και ένα αίνιγμα από την παιδική μας ηλικία: «Χίλιοι μύριοι καλογέροι σ’ ένα ράσο τυλιγμένοι. Τι είναι;» Το ρόδι!
