Έληξε και επίσημα σύμβαση που διέπει τη διαμετακόμιση ρωσικού φυσικού αερίου μέσω της Ουκρανίας , με σημαντικές επιπτώσεις για τις υπόλοιπες εξαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου σε ορισμένες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η λήξη της συμφωνίας έχει και μία συμβολική σημασία, καθώς σηματοδοτεί το τέλος ενός ενεργειακού ειδυλλίου περίπου 60 ετών: ήταν Σεπτέμβριος του 1968 όταν το ρωσικό αέριο άρχισε να περνά μέσω της Ουκρανίας και της τότε Τσεχοσλοβακίας πριν φτάσει στην Αυστρία.
Ιστορικά, η Ουκρανία παρείχε τη μοναδική οδό διαμετακόμισης για το σοβιετικό και στη συνέχεια το ρωσικό φυσικό αέριο προς τα ευρωπαϊκά κράτη. Ένα πυκνό δίκτυο αγωγών σε όλη την Ουκρανία επέτρεψε την εξαγωγή έως και 150 bcm ρωσικού φυσικού αερίου προς τα δυτικά. Αυτό το σύστημα τροφοδοσίας υποστηρίχθηκε επίσης από εγκαταστάσεις αποθήκευσης άνω των 30 bcm στη δυτική Ουκρανία.
Το φυσικό αέριο
Η ρωσική ενεργειακή εταιρεία Gazprom ανακοίνωσε σήμερα ότι οι εξαγωγές αερίου προς την Ευρώπη μέσω της Ουκρανίας σταμάτησαν από τις 08:00 (ώρα Μόσχας, 07:00 ώρα Ελλάδας) καθώς εξέπνευσε η ισχύς της συμφωνίας διαμετακόμισης.
Το κλείσιμο της παλαιότερης οδού του ρωσικού αερίου προς την Ευρώπη βάζει τέλος σε μια δεκαετία τεταμένων σχέσεων μετά την κατάληψης της Κριμαίας από τη Ρωσία το 2014. Η Ρωσία εξακολουθεί να εξάγει αέριο μέσω του αγωγού TurkStream που βρίσκεται στο βυθό της Μαύρης Θάλασσας.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση διπλασίασε τις προσπάθειές της να μειώσει την εξάρτησή της από τη ρωσική ενέργεια μετά το ξέσπασμα της στρατιωτικής σύγκρουσης στην Ουκρανία το 2022 αναζητώντας εναλλακτικές πηγές.
Η ισχύς της πενταετούς συμφωνίας διαμετακόμισης αερίου ανάμεσα στη Ρωσία και την Ουκρανία εξέπνευσε τις πρώτες ώρες της 1ης Ιανουαρίου 2025 και το Κίεβο έχει επανειλημμένα δηλώσει πως δεν πρόκειται να παρατείνει τη συμφωνία όσο διαρκεί ο πόλεμος.
«Λόγω της επανειλημμένης και σαφώς εκφρασμένης άρνησης της ουκρανικής πλευράς να ανανεώσει αυτές τις συμφωνίες, η Gazprom δεν έχει από την 1η Ιανουαρίου 2025 την τεχνική και νομική δυνατότητα να προμηθεύει αέριο για διαμετακόμιση μέσω του εδάφους της Ουκρανίας», αναφέρει η Gazprom σε δήλωση που δημοσιοποίησε μέσω του Telegram.
«Από τις 8:00 ώρα Μόσχας, η προμήθεια ρωσικού αερίου για μεταφορά μέσω του εδάφους της Ουκρανίας δεν πραγματοποιείται».
