Για την ιστορία της Πιερίας ασχολήθηκαν κατά καιρούς αξιόλογοι επιστήμονες της περιοχής μας και συνέταξαν τεκμηριωμένα συγγράμματα αναφερόμενα σε διάφορες περιόδους, κυρίως όμως στην μακρά περίοδο της τουρκοκρατίας και ιδιαίτερα των Προεπαναστατικών και Μετεπανασταστικών χρόνων. Μεταξύ αυτών συγκαταλέγονται οι συμπατριώτες μας Γιάννης Καζταρίδης, Γιώργος Ράπτης, Νίκος Σαΐδές, Ελένη Τζήκα, Νίκος Γραίκος, Γιώργος Τσιρώνης, Γιώργος Χιονίδης κ.α.
Τελευταία κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις «ΜΑΤΙ» το βιβλίο του συνταξιούχου δασκάλου και τ. Διευθυντή Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης κ. Κωνσταντίνου Αρβανίτη με τον τίτλο «ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΟΥΜΕΝΗ ΠΙΕΡΙΑ» και τον υπότιτλο « Το Καπετανάτο της Μηλιάς και οι περιώνυμοι Λαζαίοι», το οποίο διάβασα πρόσφατα.
Στις 440 σελίδες του πονήματός του ο συγγραφέας παρουσιάζει την τοπική ιστορία των χρόνων εκείνων με κέντρο δράσης την γενέτειρά του Κ.Μηλιά και τους αγώνες και θυσίες της ηρωικής οικογένειας των Λαζαίων κατά των Τούρκων κατακτητών. Ωστόσο δεν παραλείπει να εντάξει την τοπική μας ιστορία στα γενικότερα πλαίσια της Ελληνικής Επανάστασης και να αναφερθεί στους λοιπούς μεγάλους αγωνιστές, κυρίως Κλεφταρματωλούς της Μακεδονίας και των λοιπών διαμερισμάτων της υπόδουλης χώρας μας.
Η γλαφυρή και έντονα συναισθηματική αφήγηση των γεγονότων που έλαβαν χώρα στην συγκεκριμένη χρονική περίοδο στην ευρύτερη περιοχή της Μακεδονίας και ιδιαίτερα στην Κ.Μηλιά, κρατά αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη μέχρι την τελευταία σελίδα. Το βιβλίο είναι εμπλουτισμένο με αποσπάσματα από ιστορικά κείμενα ,αφηγήσεις αυτοπτών μαρτύρων, δημοτικά τοπικά τραγούδια και ποιήματα και φωτογραφίες των πρωταγωνιστών της εποχής. Αξίζουν συγχαρητήρια στον Κώστα Αρβανίτη για το επίπονο έργο του.
Δημήτριος Δημηνάς – Δικηγόρος