Η λίμνη Κερκίνη είναι τεχνητή (όπως η λίμνη Πλαστήρα) και ένας από τους 10 υγροτόπους διεθνούς σημασίας της Ελλάδας, γι' αυτό και έχει ανακηρυχθεί Εθνικό Πάρκο. Απέχει 140 χλμ. από Κατερίνη, και 20 χλμ. μετά την έξοδο από το δρόμο Θεσσαλονίκης-Σερρών στη διασταύρωση για το χωριό Στρυμονικό.
Αρχίζει από το φράγμα στο χωριό Λιθότοπος και από εκεί ο παραλίμνιος δρόμος βγάζει στο βορειοδυτικό της άκρο με το ομώνυμο χωριό Κερκίνη (από όπου μπορείς να συνεχίσεις για τα Άνω Πορόϊα).
Εκεί είναι και τα χωριουδάκια της και η ανεπτυγμένη της πλευρά, ενώ στο αντίθετο της άκρο, το ανατολικό, βρίσκει καταφύγιο η σπάνια πανίδα της.
Με μια βαρκάδα με τις ειδικές «μπλάβες» θα θαυμάσεις τα νούφαρα, τους νεροβούβαλους, τις ιτιές, τις χρυσαφένιες καλαμιές και τα πουλιά (πελαργούς, αργυροποελεκάνους, ερωδιούς κ.ά.), ιδιαίτερα τις εποχές μετανάστευσης.
Είναι μια από τις λίγες λίμνες όπου ζουν ταυτόχρονα σπάνια και εντυπωσιακά ζώα, ψάρια και πουλιά, ενώ με το νερό της αρδεύει τον μεγάλο κάμπο των Σερρών.
Η Κερκίνη θεωρείται ένα από τα αγαπημένα ετήσια ραντεβού παρατηρητών και φωτογράφων από όλη την Ευρώπη.
Βαρκάδα (45 λεπτά, 5 ευρώ) μπορείς να κάνεις από τον Λιθότοπο με τον Captain Chris, που θα σε ενημερώσει αναλυτικά ότι το 1928 επί κυβέρνησης Βενιζέλου φτιάχτηκε το πρώτο φράγμα για να συγκρατεί τα νερά του Στρυμόνα και να σχηματιστεί η Λίμνη. Επίσης ότι τα ψάρια της είναι: γριβάδια, χέλια, γουλιανοί, πέστροφες κ.ά. Και, φυσικά για τα πουλιά:
- Ο κορμοράνος βουτάει μέχρι 10 μέτρα, τρώει 1,5 κιλό ψάρια τη μέρα και είναι εχθρός των ψαράδων γιατί βουτάει μέσα στα δίχτυα τους, τα νταούλια, και κατασπαράζει τα ψάρια.
- Ο αργυροπελεκάνος με άνοιγμα 2,5 στα φτερά του, τρώει 2,5 κιλά ψάρια την ημέρα αλλά μόνο αφρόψαρα. Το σκουφοβουτηχτάρι είναι ένας ακόμα δεινός δύτης μέσα στα νερά για να βρει ψαράκια.
- Ο Αγγελόπουλος, στην ταινία “Το λιβάδι που δακρύζει” έχτισε χειμώνα ολόκληρο χωριό με την μέθοδο των cobs και πλιθιών, τα οποία μόλις καλύφθηκαν από το καλοκαιρινό νερό άρχισαν να διαλύονται λόγω της λάσπης ως το κύριο συστατικό τους.
Περιήγηση της λίμνης. Υπάρχει κατάλληλος δρόμος στα αναχώματα για αυτοκίνητο
ή ποδήλατο. Μία από τις διαδρομές είναι Λιθότοπος – Χρυσοχώραφα. Περνάει από τη φάρμα με τα βουβάλια και τις αυτοσχέδιες καλύβες των ψαράδων.
Εάν δεν κάνεις αυτή τη διαδρομή, αλλά απλά συνεχίσεις από το Λιθότοπο για το χωριό Κερκίνη, στο δρόμο θα συναντήσεις μικρούς πύργους-παρατηρητήρια, από όπου μπορείς να χαζέψεις τη λίμνη ή να κάνεις ένα πικνίκ.
Μπορείς επίσης να κάνεις ιππασία στα χωράφια και τα λιβάδια δίπλα στη λίμνη, ποδηλασία με mountain bike και πεζοπορία.
Στο χωριό Κερκίνη και στο «λιμανάκι» της θα βρεις το Κέντρο Πληροφόρησης για τον Υγρότοπο και αρκετά από τα γραφεία που αναλαμβάνουν να σε ξεναγήσουν με μπλάβες (βάρκες) ή πόνυ (άλογα) στη λίμνη και την γύρω περιοχή.
Δοκίμασε προϊόντα βουβαλιού, καβουρμά, γαλακτοκομικά από βουβαλίσιο γάλα και καζάν ντιπί.
Οι περισσότερες ταβέρνες γύρω και κοντά στη λίμνη έχουν στο μενού τους βουβάλι και πέστροφα (βουβαλίσιες μπριζόλες και σπεσιαλιτέ με βάση το βουβαλίσιο κρέας, όπως μαγειρευτό στη γάστρα, βουβαλίσια λουκάνικα ή αγριογούρουνο με κυδώνι. Επίσης από βουβαλίσιο γάλα πολύ ιδιαίτερα γλυκά και γαλακτοκομικά εδέσματα, ψάρια της λίμνης κ.ά.).
Μια από αυτές είναι η Εβόρα στην Μακρινίτσα (τηλ. 2327023395) στους πρόποδες του Μπέλες με θέα τα Κρούσια και την Κερκίνη. Σερβίρει ντόπιες συνταγές, ποντιακή κουζίνα, αγριογούρουνο, ελάφι και φυσικά βουβάλι.
Μια άλλη καλή ταβέρνα είναι ο Οικοπεριηγητής στο χωριό Κερκίνη και οι Πέστροφες στο δρόμο Κάτω-Άνω Πορόια.
Στη θέση Mπουγάζι λειτουργούν οι ταβέρνες Βασιλείου και Μπουγάζι. Λίγο ψηλότερα είναι η Πεστροφοταβέρνα.
ΑΝΩ ΠΟΡΟΪΑ
Μετά τη λίμνη, σε υψόμετρο 380 μέτρων στην πλαγιά του όρους Μπέλες, που είναι σύνορο ανάμεσα Ελλάδα και Βουλγαρία. Μέσα σε πυκνή βλάστηση, πλατάνια, οξιές
και τρεχούμενα νερά, με υπέροχη θέα τη λεκάνη της λίμνης.
Αφού περπατήσεις στα σοκάκια του χωριού, πιες τον καφέ σου στην πλατεία στο καφέ-εστιατόριο Όαση. ή στον χώρο του Συνεταιρισμό Γυναικών, που είναι ένας από τους πιο παλιούς και δραστήριους στην Ελλάδα. Φεύγοντας, πάρε μαζί σου μαρμελάδες, γλυκά του κουταλιού, χωριάτικες πίτες και παραδοσιακά ζυμαρικά που φτιάχνονται με φρέσκο βουβαλίσιο γάλα (τηλ.: 23270 51550). Επίσης χειροποίητα κεντήματα.
Από την πλατεία του χωριού υπάρχει ανηφορικός ασφάλτινος δρόμος για την τοποθεσία Μπουγάζι (μπορείς να πας και με τα πόδια), δίπλα από το ποταμάκι και μέσα από πυκνή βλάστηση με πλατάνια. Καταλήγει στο ιχθυοτροφείο πέστροφας και στην ομώνυμη ταβέρνα.
Ένας άλλος εύκολος περίπατος είναι προς την παλιά εκκλησία του Αγ. Γεωργίου που δεσπόζει πάνω από το χωριό, με πανοραμική θέα το χωριό Πορόια, τη λίμνη Κερκίνη και τον κάμπο.
Επιστροφή στο λιμανάκι της Κερκίνης για χαλάρωση στον όμορφο πολυχώρο της Ελωδίας. Είναι ένα εστιατόριο με μεγάλη ποικιλία σε πιάτα με έμφαση στο βουβάλι και το φημισμένο ψάρι της λίμνης, το γριβάδι. Θα βρεις επίσης ελάφι φούρνου και αγριογούρουνο στιφάδο (τηλ.: 2327041502).
Αν έχεις χρόνο, μπορείς να επισκεφτείς στην ευρύτερη περιοχή το περίφημο Οχυρό Ρούπελ, 5 χλμ. πριν από το χωριό Προμαχώνας και τα ελληνοβουλγαρικα σύνορα. Αποτέλεσε το πεδίο μάχης στον ελληνογερμανικό πόλεμο το 1941 και σήμερα λειτουργεί ως μνημείο με δικό του Μουσείο (τηλ. 2321095102).
Επίσης κοντά είναι οι ιαματικές πηγές του Σιδηρόκαστρου και του ακριτικού Άγκιστρου με τα βυζαντινά ιαματικά λουτρά.
Στο Σιδηρόκαστρο βρίσκεται και το Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο Τσαρτσίδη.
Τέλος, στα 5 χλμ. από τη λίμνη, στο χωριό Βυρώνεια, είναι το ενυδρείο-ερπετάριο του δήμου Βυρώνειας, στον Σιδηροδρομικό Σταθμό, στις παλιές αποθήκες του ΟΣΕ, με είδη ψαριών που ζουν στη λίμνη και στον ποταμό Στρυμόνα. Τα ψάρια εκτίθενται σε 22 ενυδρεία ενώ υπάρχει και αίθουσα με μικρή έκθεση με ερπετά. Λειτουργεί και “αίθουσα πληροφόρησης”, με προβολή βίντεο ή σλάιντς για την ιχθυοπανίδα της λίμνης Κερκίνης και του ποταμού Στρυμόνα, καθώς και για το οικοσύστημα της λίμνης Κερκίνης που προστατεύεται από τη Συνθήκη Ραμσάρ. Εκτός από τη ζωή της λίμνης, υπάρχουν και κάποια είδη αντιπροσωπευτικά από τα αμφίβια και ερπετά της περιοχής, αλλά και ευρύτερα από την υφήλιο. Καλό είναι να τηλεφωνήσεις πριν πας, για να βεβαιωθείς ότι είναι ανοιχτό 2323031449.
Γράφει ο Θόδωρος Δημητριάδης