Του Γιάννη Ρίτσο
ΤΙΜΗΘΗΚΑΝ ΑΠΟ ΤΟ «ΞΑΘΕΡΙ» ΣΤΗ ΚΑΤΕΡΙΝΗ
Γράφει η Μάγδα Παπαδημητρίου-Σαμοθράκη
…οι νεκροί μπορούν να γείρουν στο πλευρό τους και να κοιμηθούν χωρίς παράπονο, ξέροντας ότι δεν πήγε το αίμα τους του κάκου..»
Μια όμορφη εκδήλωση μνήμης και τιμής στους νεκρούς ετοίμασε ο Σύλλογος Κρητών Πιερίας το «Ξαθέρι», την Κυριακή 28 Μαΐου, στο Πνευματικό Κέντρο της Κατερίνης, προκειμένου να τιμήσει τους νεκρούς Κρήτες και συμμάχους που αγωνίστηκαν για την λευτεριά της πατρίδας. Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Χάρης Τζαμακλής, ο εκπρόσωπος της βουλεύτριας Μπέτυς Σκούφα, η εκπρόσωπος του Δήμου Κατερίνης Πιπίτσα Μακρίδου, εκπρόσωποι πολιτιστικών συλλόγων και ο Υποδιοικητής συντ. Πεζικού Προδρόμου Χαράλαμπος. Φυσικά παρόντες ήταν πολλοί Κρήτες που διαμένουν στην Κατερίνη και φίλοι της Κρήτης, του συλλόγου «Ξαθέρι» που δίνουν πάντα το παρόν και στηρίζουν τις ενδιαφέρουσες εκδηλώσεις.
Με την προβολή βίντεο που παραχωρήθηκε από το ΓΕΣ, δείχνοντας το ιστορικό χρονικό των μαχών της Κρήτης και θαυμάζοντας την λεβεντιά του άμαχου πληθυσμού προκειμένου να λευτερωθεί η Κρήτη με την βοήθεια των συμμάχων ξεκίνησε η εκδήλωση. Ακολούθησε η κεντρική ομιλία από την πρόεδρο του Συλλόγου Κρητών Ν. Πιερίας Σίσσυ Ζερβουδάκη, η οποία τόνισε μεταξύ άλλων : «Κάνοντας μια αναδρομή στο παρελθόν θα διαπιστώσουμε πως από το 1913 μέχρι το 1941, η Κρήτη περνά την πρώτη περίοδο της ελευθερίας της. Για πρώτη φορά, ύστερα από μια μακρά σειρά αιώνων, για 28 χρόνια δεν πατά στα χώματά της κατακτητής. Εντούτοις, συμμετέχει σε όλους τους εθνικούς αγώνες και με τον ηρωισμό των παλικαριών της, γράφει καινούριες σελίδες δόξας στη Μακεδονία και την Μ. Ασία, ώσπου το πρωί της 20ης Μαΐου 1941, τα χιτλερικά αεροπλάνα αδειάζουν από τις κοιλιές τους το θάνατο πάνω στην Κρητική γη… Ο άμαχος πληθυσμός της Κρήτης βρέθηκε ξαφνικά μπροστά σ΄ έναν επιδρομέα, ο οποίος, χωρίς σεβασμό και χωρίς οίκτο προς τους αόπλους διασκόρπιζε πυρ και σίδηρο προς κάθε σημείο… Οι Γερμανοί συνάντησαν την σθεναρή αντίσταση των αμυνομένων, που περίμεναν τον εχθρό στα σημεία ακριβώς της επίθεσης, καθ΄ όσον, οι Άγγλοι γνώριζαν πλήρως το σχέδιο της γερμανικής επιχείρησης. Ο αγώνας στην μάχη της Κρήτης κράτησε 10 ημέρες. Οι γερμανικές δυνάμεις επικράτησαν παρά την γενναιότητα με την οποία πολέμησαν οι ελληνικές και συμμαχικές δυνάμεις του νησιού και την πεισματώδη αντίσταση του ηρωικού Κρητικού λαού, του οποίου το θάρρος, η τόλμη, η γενναιότητα και το πνεύμα αυτοθυσίας υπήρξαν ανυπέρβλητα και προκάλεσαν το θαυμασμό τόσο των Ελλήνων, όσο και των Συμμάχων αλλά και των αντιπάλων… Η Μάχη της Κρήτης είναι ένα γεγονός που επηρέασε σημαντικά, ολόκληρη την έκβαση του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Είναι το καθοριστικό, το στρατηγικό σημείο λάθους από την πλευρά των δυνάμεων του Άξονα ή καλύτερα ή πρώτη σημαντική επιτυχία των συμμάχων, πριν από την μοιραία για τους Ναζί εισβολή στη Ρωσία και τις μάχες της Αφρικής που έκριναν την τελική έκβαση του πολέμου υπέρ των δυνάμεων των συμμάχων, υπέρ της δημοκρατίας και εναντίον του φασισμού και του ναζισμού.» Στη συνέχεια, τον λόγο πήρε η γεν. γραμματέας του συλλόγου Ευρώπη Τσαουσίδου, η οποία έκανε ιστορική αναφορά του αγώνα των γυναικών της Κρήτης και ανέφερε ιστορίες γυναικών που θυσιάστηκαν για την λευτεριά της Κρήτης κάνοντας ένα προσκλητήριο νεκρών. Όλες ήταν παρούσες. Θα αναφέρω μερικές από αυτές… Παράδειγμα ανωτερότητας και ψυχικού μεγαλείου που κρατά ψηλά το γόητρο και την τιμή της πατρίδας μας, αποτελεί και η γριά μητέρα της Μαρκετάκη. Οταν μετά την εκτέλεση της κόρης της οι Γερμανοί λεηλατούν ληστρικά το σπίτι της και αφαιρούν από τη μητέρα της ακόμα και τη βέρα και τα γυαλιά της, εκείνη στρέφεται στο διερμηνέα και του λέει: «Πες παιδί μου στον αξιωματικό να μου δώσει τα γυαλιά μου να του ψήσω ένα καφέ για να κάνει ένα συγχωρεμό στο κορίτσι μου». Βιργινία Γαλανουδάκη-Κανέλλου, από τον Αγιο Νικόλαο και διέθετε μια γοητευτική ομορφιά. Πρόκειται για τη “μπέλλα Βιρτζίνια” όπως την αποκαλούσαν οι Ιταλοί. Βοήθησε δυναμικά την αντίσταση. Με ειδική άδεια και με το πρόσχημα ότι πραγματοποιεί εράνους «υπέρ των πτωχών» συγκεντρώνει χρήματα τα οποία διαθέτει στην αντίσταση. Ως εθελόντρια αδελφή του Ερυθρού Σταυρού αποφυλακίζει πολλούς κρατούμενους με πλαστά ιατρικά πιστοποιητικά και ακτινογραφίες. Κάποτε και με ειδική και πάλι άδεια επισκέπτεται τους πολιτικούς κρατούμενους στο μοναστήρι της Κρουσταλλένιας στο Λασίθι φορτωμένη με τρόφιμα και γλυκά. Ενα πακέτο όμως με τσιγάρα στο οποίο υπάρχει ένα γράμμα χωρίς να το ξέρει την προδίδει. Συλλαμβάνεται και στην εξονυχιστική ανάκριση που της γίνεται, αναλαμβάνει την ευθύνη. Επειδή δεν προκύπτουν επιβαρυντικά στοιχεία σε βάρος της, δικάζεται σε τρίμηνη φυλάκιση με αναστολή. Έτσι στην Κρήτη σε μια απομακρυσμένη σχετικά εποχή, ένα άλλου είδους Ζάλογγο κι ένας άλλος χορός στήνεται στο χοροστάσι της αξιοπρέπειας και της τιμής, της ανωτερότητας και του ψυχικού μεγαλείου… »Στην συνέχεια, νέοι από τον χορευτικό τμήμα του συλλόγου χόρεψαν τρεις πολεμικούς χορούς που τους αξίζουν συγχαρητήρια ενώ ακούστηκε το «Πότε θα κάνει ξαστεριά».
Ο Αντιπρόεδρος του συλλόγου Μιχάλης Δουλγεράκης ανακοίνωσε ότι υπάρχει κι άλλο αρχειακό υλικό το οποίο θα προβληθεί στο κοινό της πόλης και κάλεσε τους παρευρισκόμενους να τηρήσουμε ενός λεπτού σιγή στην μνήμη του Υποστρατήγου Ιωάννη Τζανιδάκη που έχασε την ζωή του από την πτώση ελικοπτέρου στο Σαραντάπορο Ελασσόνας.
«Τιμή και δόξα ταιριάζει στον άμαχο πληθυσμό της Κρήτης, που θυσιάστηκε στην παράδοξη αυτή μάχη ή αντιστάθηκε, εμποδίζοντας έτσι την εφαρμογή των αρχών της αρρωστημένης χιτλερικής αντίληψης. Και τα σημερινά λόγια δεν είναι λόγια που θρηνούν το χαμό των αγωνιστών, αλλά λόγια που ταιριάζουν στη δόξα τους και τιμούν το μεγαλείο τους.»
Του Γιάννη Ρίτσο