Του Γιάννη Κορομήλη
Χθες η στήλη, έκλεινε ως εξής: «Είμαστε ακόμα ζωντανοί, κι όσο είμαστε ζωντανοί υπάρχει ελπίδα. Στο Θεό πρώτα. Κι ύστερα στους εαυτούς μας». Συνεχίζοντας επισημαίνουμε το γεγονός ότι πολλοί από τους ηγέτες του εθνικοαπελευθερωτικού μας αγώνα της Επανάστασης του 1821 μιλούσαν, συχνά μάλιστα, για τη βοήθεια του θεού στον αγώνα τους για τα σχέδια του Θεού κ.λ.π. Άλλοι πάλι περίμεναν την συνδρομή των Ομόθρησκων μας Ορθόδοξων Ρώσων, «του Μόσκοβου», όπως αναφέρεται στα δημοτικά μας τραγούδια. Η ελπίδα ή μη στο Θεό είναι καθαρά θέμα πίστης και η εποχή μας δεν χαρακτηρίζεται από αγάπη ή πίστη στο Θεό. Το αντίθετο μάλιστα. Μόδα πλέον έγινε η θεοποίηση της επιστήμης και της Τεχνολογίας και η αδιαφορία, αν όχι η εμπάθεια, για οτιδήποτε το μεταφυσικό. Εγωιστικό και ασύνετο, θα έλεγε κανείς όταν πρόκειται για τα απόλυτο, το υπέρτατο, το οποίο υπερέχει- άρα ξεπερνά τις δυνατότητες του ανθρώπου- «πάντα νουν» (Απ. Παύλος).
Σε κάθε περίπτωση οι άθεοι ασφαλώς και δικαιούνται να μην δέχονται την ύπαρξη ενός υπέρτατου όντος, αν και θα διερωτόνταν κανείς πώς μπορεί να είναι σίγουροι για την μη ύπαρξη ενός όντος το οποίο, εξ υποθέσεως ξεπερνά τις ικανότητες κατανόησης Του από το μυαλό τους. Εμείς οι άλλοι, οι θεϊστές, μπορούμε να περιμένουμε και να επικαλούμαστε τη βοήθεια του Θεού κι Εκείνος θα κρίνει εάν, πότε και πώς θα μας βοηθήσει.
Άθεοι και θεϊστές πάντως έχουμε υποχρέωση να κάνουμε το δικό μας αγώνα, τις δικές μας προσπάθειες για το κοινό καλό, και αυτό της χώρας. Μάλιστα δε πριν επιχειρήσουμε να απευθυνθούμε σ΄Αυτόν. Αλλά, θα αναρωτηθεί κανείς, τι άραγε θα μπορούσαμε, με τις σημερινές μάλιστα, ιδιαίτερα δυσμενείς συνθήκες, να κάνουμε εμείς οι απλοί πολίτες με την διαιρεμένη πολιτική μας ηγεσία και με καταστάσεις που εν πολλοίς, αν όχι εν συνόλω, μας ξεπερνούν; Λογικό το ερώτημα, πλην ηττοπαθές.
Και ως λαό δεν μας περιποιεί τιμή η ηττοπάθεια. Μας υποτιμά και μας προσβάλει. Είμαστε ένας από τους τρεις μακροβιότερους λαούς του κόσμου. Οι άλλοι δυο είναι οι Κινέζοι και οι Εβραίοι. Κι εμείς, όπως κι εκείνοι, στη μακραίωνη ιστορική μας πορεία αντιμετωπίσαμε, πολλές φορές μάλιστα, συνθήκες όμοιες και πολύ χειρότερες από τις σημερινές. Και τις ξεπεράσαμε. Επιβιώσαμε και συνεχίσαμε την πορεία μας. Αυτό πιθανότατα σημαίνει ότι εμείς, όπως και οι Κινέζοι κι ο Εβραίοι, κατέχουμε – έστω και χωρίς να συνειδητοποιούμε – το μυστικό της επιβίωσης. Ο Δαρβίνος – ο πατέρας της θεωρίας της εξέλιξης των ειδών -υποστηρίζει ότι από τα διάφορα είδη επιβιώνον όχι τα πιο δυνατά, όχι τα πιο έξυπνα ή προικισμένα αλλά τα διαθέτοντα την ικανότητα προσαρμογής . Μπορεί αυτό αν είναι το «μυστικό» μας. Αλλά πολύ γενικό και σε κάθε περίπτωση δεν μας δείχνει κάποιο δρόμο που πρέπει ως λαός και ως άτομα να ακολουθήσουμε ώστε να βγούμε στο ξέφωτο. Στην κανονικότητα. Στο δρόμο της προκοπής και της ευημερίας.
Ο Φρίντριχ Νίτσε στο βιβλίο του «Η γέννηση της τραγωδίας» (1872) στο κεφ 15 αποτίει φόρο τιμής στο μεγαλείο της φυλής μας, των Αρχαίων Ελλήνων, αλλά και των μεταγενέστερων (θα αναφερθούμε αναλυτικότερα στο επόμενο). Μεταξύ άλλων γράφει: «… αθλούνται οδηγώντας το άρμα στην άβυσσο την οποία αυτοί ξεπερνούν με αχίλλειο άλμα». Φυσικά μιλάει για τα κατορθώματα των Ελλήνων το 19ο αιώνα και πριν από αυτόν. Δεν μιλάει για το σήμερα . Κι ούτε μας λέει, αν μπορούμε και πώς να επαναλάβουμε το «αχίλλειο άλμα», ξεπερνώντας τον τεράστιο γκρεμό που χαίνει μπροστά μας.
Ο Εβραίοι και ως λαός και ως ένοικοι των Χιτλερικών στρατοπέδων συγκέντρωσης προσφέρονται επίσης για άντληση χρήσιμων διδαγμάτων για την από δω και πέρα πορεία μας. Σ΄ αυτά θα αναφερθούμε στη συνέχεια. Ως γενικότερη παρατήρηση πάντως μπορούμε να πούμε τούτο: αφού « είμαστε ακόμα ζωντανοί, στη σκηνή» έστω και «σαν ροκ συγκρότημα» δεν δικαιούμαστε να καταστροφολογούμε ούτε να μυρικάζουμε με σενάρια «αφανισμού του Ελληνισμού». Ας μην ξεχνάμε ότι «Η Ελλάς προορίζεται να ζήσει και θα ζήσει», όπως είπε ο Χαρ. Τρικούπης. Ο οποίος μάλιστα είπε κάτι ακόμα: «Εφόσον η εθνική ψυχή παραμένει ‘άκαμπτος και εις ΄το βάθος αυτής ανθεί η ελπίς, τίποτα δεν εχάθη».
Συνεχίζεται